kaścit kāntāvirahaguruṇā svādhikārāt pramattaḥ $
śāpenāstaṃgamitamahimā varṣabhogyeṇa bhartuḥ &
yakṣaś cakre janakatanayāsnānapuṇyodakeṣu %
snigdhacchāyātaruṣu vasatiṃ rāmagiryāśrameṣu // 1.1 //
tasminn adrau katicid abalāviprayuktaḥ sa kāmī $
nītvā māsān kanakavalayabhraṃśariktaprakoṣṭhaḥ &
āṣāḍhasya prathamadivase megham āśliṣṭasānuṃ %
vaprakrīḍāpariṇatagajaprekṣaṇīyaṃ dadarśa // 1.2 //
tasya sthitvā katham api puraḥ kautukādhānahetor $
antarbāṣpaś ciram anucaro rājarājasya dadhyau &
meghāloke bhavati sukhino 'py anyathāvṛtti cetaḥ %
kaṇṭhāśleṣapraṇayini jane kiṃ punar dūrasaṃsthe // 1.3 //
pratyāsanne nabhasi dayitājīvitālambanārthī $
jīmūtena svakuśalamayīṃ hārayiṣyan pravṛttim &
sa pratyagraiḥ kuṭajakusumaiḥ kalpitārghāya tasmai %
prītaḥ prītipramukhavacanaṃ svāgataṃ vyājahāra // 1.4 //
dhūmajyotiḥsalilamarutāṃ saṃnipātaḥ kva meghaḥ $
sandeśārthāḥ kva paṭukaraṇaiḥ prāṇibhiḥ prāpaṇīyāḥ &
ity autsukyād aparigaṇayan guhyakas taṃ yayāce %
kāmārtā hi prakṛtikṛpaṇāś cetanācetaeṣu // 1.5 //
jātaṃ vaṃśe bhuvanavidite puṣkarāvartakānāṃ $
jānāmi tvāṃ prakṛtipuruṣaṃ kāmarūpaṃ maghonaḥ &
tenārthitvaṃ tvayi vidhivaśād dūrabandhur gato 'haṃ %
yācñā moghā varam adhiguṇe nādhame labdhakāmā // 1.6 //
saṃtaptānāṃ tvamasi śaraṇaṃ tat payoda priyāyāḥ $
saṃdeśaṃ me hara dhanapatikrodhaviśleṣitasya &
gantavyā te vasatir alakā nāma yakṣeśvarāṇāṃ %
bāhyodyānasthitaharaśiraścandrikādhautaharmyā // 1.7 //
tvām ārūḍhaṃ pavanapadavīm udgṛhītālakāntāḥ $
prekṣiṣyante pathikavanitāḥ pratyayād āśvasantyaḥ &
kaḥ saṃnaddhe virahavidhurāṃ tvayy upekṣeta jāyāṃ %
na syād anyo 'py aham iva jano yaḥ parādhīnavṛttiḥ // 1.8 //
tvāṃ cāvaśyaṃ divasagaṇanātatparām ekapatnīm $
avyāpannām avihatagatir drakṣyasi bhrātṛjāyām &
āśābandhaḥ kusumasadṛśaṃ prāyaśo hy aṅganānāṃ %
sadyaḥ pāti praṇayi hṛdayaṃ viprayoge ruṇaddhi // 1.9 //
mandaṃ mandaṃ nudati pavanaś cānukūlo yathā tvāṃ $
vāmaś cāyaṃ nadati madhuraṃ cātakas te sagandhaḥ &
garbhādhānakṣaṇaparicayān nūnam ābaddhamālāḥ %
seviṣyante nayanasubhagaṃ khe bhavantaṃ balākāḥ // 1.10 //
kartuṃ yac ca prabhavati mahīm ucchilīndhrām avandhyāṃ $
tac chrutvā te śravaṇasubhagaṃ garjitaṃ mānasotkāḥ &
ā kailāsād bisakisalayacchedapātheyavantaḥ %
saṃpatsyante nabhasi bhavato rājahaṃsāḥ sahāyāḥ // 1.11 //
āpṛcchasva priyasakham amuṃ tuṅgam āliṅgya śailaṃ $
vandyaiḥ puṃsāṃ raghupatipadair aṅkitaṃ mekhalāsu &
kāle kāle bhavati bhavato yasya saṃyogam etya %
snehavyaktiś ciravirahajaṃ muñcato bāṣpamuṣṇam // 1.12 //
margaṃ tāvac chṛṇu kathayatas tvatprayāṇānurūpaṃ $
saṃdeśaṃ me tadanu jalada śroṣyasi śrotrapeyam &
khinnaḥ khinnaḥ śihariṣu padaṃ nyasya gantāsi yatra %
kṣīṇaḥ kṣīṇaḥ parilaghu payaḥ srotasāṃ copabhujya // 1.13 //
adreḥ śṛṅgaṃ harati pavanaḥ kiṃ svid ity unmukhībhir $
dṛṣṭotsāhaś cakitacakitaṃ mugdhasiddhāṅganābhiḥ &
sthānād asmāt sarasaniculād utpatodaṅmukhaḥ khaṃ %
diṅnāgānāṃ pathi pariharan sthūlahastāvalepān // 1.14 //
ratnacchāyāvyatikara iva prekṣyametatpurastād $
valmīkāgrāt prabhavati dhanuḥkhaṇḍam ākhaṇḍalasya &
yena śyāmaṃ vapur atitarāṃ kāntim āpatsyate te %
barheṇeva sphuritarucinā gopaveṣasya viṣṇoḥ // 1.15 //
tvayy āyantaṃ kṛṣiphalam iti bhrūvikārān abhijñaiḥ $
prītisnigdhairjanapadavadhūlocanaiḥ pīyamānaḥ &
sadyaḥsīrotkaṣaṇasurabhi kṣetram āruhya mālaṃ %
kiṃcit paścād vraja laghugatir bhūya evottareṇa // 1.16 //
tvām āsārapraśamitavanopaplavaṃ sādhu mūrdhnā $
vakṣyaty adhvaśramaparigataṃ sānumān āmrakūṭaḥ &
na kṣudro 'pi prathamasukṛtāpekṣayā saṃśrayāya %
prāpte mitre bhavati vimukhaḥ kiṃ punar yas tatthoccaiḥ // 1.17 //
channopāntaḥ pariṇataphaladyotibhiḥ kānanāmrais $
tvayy ārūḍhe śikharam acalaḥ snigdhaveṇīsavarṇe &
nūnaṃ yāsyaty amaramithunaprekṣaṇīyām avasthāṃ %
madhye śyāmaḥ stana iva bhuvaḥ śeṣavistārapāṇḍuḥ // 1.18 //
sthitvā tasmin vanacaravadhūbhuktakuñje muhūrtaṃ $
toyotsargadrutataragatis tatparaṃ vartma tīrṇaḥ &
revāṃ drakṣyasy upalaviṣame vindhyapāde viśīrṇāṃ %
bhakticchedair iva viracitāṃ bhūtim aṅge gajasya // 1.19 //
{adhvaklāntaṃ pratimukhagataṃ sānumānāmrakūṭas $
tuṅgena tvāṃ jalada śirasā vakṣyati ślāghamānaḥ &
āsāreṇa tvam api śamayes tasya naidāgham agniṃ %
sadbhāvārdraḥ phalati na cireṇopakāro mahatsu // 1.19a} //
tasyās tiktair vanagajamadair vāsitaṃ vāntavṛṣṭir $
jambūkuñjapratihatarayaṃ toyam ādāya gaccheḥ &
antaḥsāraṃ ghana tulayituṃ nānilaḥ śakṣyati tvāṃ %
riktaḥ sarvo bhavati hi laghuḥ pūrṇatā gauravāya // 1.20 //
nīpaṃ dṛṣṭvā haritakapiśaṃ kesarair ardharūḍhair $
āvirbhūtaprathamamukulāḥ kandalīś cānukaccham &
jagdhvāraṇyeṣv adhikasurabhiṃ gandham āghrāya corvyāḥ %
sāraṅgās te jalalavamucaḥ sūcayiṣyanti mārgam // 1.21 //
ambhobindugrahaṇacaturāṃś cātakān vīkṣamāṇāḥ $
śreṇībhūtāḥ parigaṇanayā nirdiśanto balākāḥ &
tvām āsādya stanitasamaye mānayiṣyanti siddhāḥ %
sotkampāni priyasahacarīsaṃbhramāliṅgitāni // 1.22 //
utpaśyāmi drutamapi sakhe matpriyārthaṃ yiyāsoḥ $
kālakṣepaṃ kakubhasurabhau parvate parvete te &
śuklāpāṅgaiḥ sajalanayanaiḥ svāgatīkṛtya kekāḥ %
pratudyātaḥ katham api bhavān gantum āśu vyavasyet // 1.23 //
pāṇḍucchāyopavanavṛtayaḥ ketakaiḥ sūcibhinnair $
nīḍārambhair gṛhabalibhujām ākulagrāmacaityāḥ &
tvayy āsanne pariṇataphalaśyāmajambūvanāntāḥ %
saṃpatsyante katipayadinasthāyihaṃsā daśārṇāḥ // 1.24 //
teṣāṃ dikṣu prathitavidiśālakṣaṇāṃ rājadhānīṃ $
gatvā sadyaḥ phalam avikalaṃ kāmukatvasya labdhā &
tīropāntastanitasubhagaṃ pāsyasi svādu yasmāt %
sabhrūbhaṅgaṃ mukham iva payo vetravatyāś calormi // 1.25 //
nīcairākhyaṃ girim adhivases tatra viśrāmahetos $
tvatsamparkāt pulakitam iva prauḍhapuṣpaiḥ kadambaiḥ &
yaḥ puṇyastrīratiparimalodgāribhir nāgarāṇām %
uddāmāni prathayati śilāveśmabhir yauvanāni // 1.26 //
viśrāntaḥ san vraja vananadītīrajānāṃ niṣiñcann $
udyānānāṃ navajalakaṇair yūthikājālkāni &
gaṇḍasvedāpanayanarujāklāntakarṇotpalānāṃ %
chāyādānāt kṣaṇaparicitaḥ puṣpalāvīmukhānām // 1.27 //
vakraḥ panthā yadapi bhavataḥ prasthitasyottarāśāṃ $
saudhotsaṅgapraṇayavimukho mā sma bhūr ujjayinyāḥ &
vidyuddāmasphuritacakritais tatra paurāṅganānāṃ %
lolāpāṅgair yadi na ramase locanair vañcito 'si // 1.28 //
vīcikṣobhastanitavihagaśreṇikāñcīguṇāyāḥ $
saṃsarpantyāḥ skhalitasubhagaṃ darśitāvartanābhaḥ &
nirvindhyāyāḥ pathi bhava rasābhyantaraḥ saṃnipatya %
strīṇām ādyaṃ praṇayavacanaṃ vibhramo hi priyeṣu // 1.29 //
veṇībhūtapratanusalilā tām atītasya sindhuḥ $
pāṇḍucchāyā taṭaruhatarubhraṃśibhirjīrṇaparṇaiḥ &
saubhāgyaṃ te subhaga virahāvasthayā vyañjayantī %
kārśyaṃ yena tyajati vidhinā sa tvayaivopapādyaḥ // 1.30 //
prāpyāvantīn udayanakathākovidagrāmavṛddhān $
pūrvoddiṣṭām upasara purīṃ śrīviśālāṃ viśālām &
svalpībhūte sucaritaphale svargiṇāṃ gāṃ gatānāṃ %
śeṣaiḥ puṇyair hṛtam iva divaḥ kāntimat khaṇḍam ekam // 1.31 //
dīrghīkurvan paṭu madakalaṃ kūjitaṃ sārasānāṃ $
pratyūṣeṣu sphuṭitakamalāmodamaitrīkaṣāyaḥ &
yatra strīṇāṃ harati surataglānim aṅgānukūlaḥ %
śiprāvātaḥ priyatama iva prārthanācāṭukāraḥ // 1.32 //
hārāṃs tārāṃs taralaguṭikān koṭiśaḥ śaṅkaśuktīḥ $
śaṣpaśyāmān marakatamaṇīn unmayūkhaprarohān &
dṛṣṭvā yasyāṃ vipaṇiracitān vidrumāṇāṃ ca bhaṅgān %
saṃlakṣyante salilanidhayas toyamātrāvaśeṣāḥ // 1.33 //
pradyotasya priyaduhitaraṃ vatsarājo 'tra jahre $
haimaṃ tāladrumavanam abhūd atra tasyaiva rājñaḥ &
atrodbhrāntaḥ kila nalagiriḥ stambham utpāṭya darpād %
ity āgantūn ramayati jano yatra bandhūn abhijñaḥ // 1.34 //
jālodgīrṇair upacitavapuḥ keśasaṃskāradhūpair $
bandhuprītyā bhavanaśikhjibhir dattanṛtyopahāraḥ &
harmyeṣv asyāḥ kusumasurabhiṣv adhavakhedaṃ nayethā %
lakṣmīṃ paśyaṃl lalitavanitāpādarāgāṅkiteṣu // 1.35 //
bhartuḥ kaṇṭhacchavir iti gaṇaiḥ sādaraṃ vīkṣyamāṇaḥ $
puṇyaṃ yāyās tribhuvanaguror dhāma caṇḍīśvarasya &
dhūtodyānaṃ kuvalayarajogandhibhir gandhavatyās %
toyakrīḍāniratayuvatisnānatiktair marudbhiḥ // 1.36 //
apy anyasmiñ jaladhara mahākālam āsādya kāle $
sthātavyaṃ te nayanaviṣayaṃ yāvad atyeti bhānuḥ &
kurvan sandhyāvalipaṭahatāṃ śūlinaḥ ślāghanīyām %
āmandrāṇāṃ phalam avikalaṃ lapsyase garjitānām // 1.37 //
pādanyāsaiḥ kvaṇitaraśanās tatra līlāvadhūtai $
ratnacchāyākhacitavalibhiś cāmaraiḥ klāntahastāḥ &
veśyās tvatto nakhapadasukhān prāpya varṣāgrabindūn %
āmokṣyante tvayi madhukaraśreṇidīrghān kaṭakṣān // 1.38 //
paścād uccairbhujataruvanaṃ maṇḍalenābhlīnaḥ $
sāṃdhyaṃ tejaḥ pratinavajapāpuṣparaktaṃ dadhānaḥ &
nṛttārambhe hara paśupater ārdranāgājinecchāṃ %
śāntodvegastimitanayanaṃ dṛṣṭabhaktir bhavānyā // 1.39 //
gacchantīnāṃ ramāṇavasatiṃ yoṣitāṃ tatra naktaṃ $
ruddhāloke narapatipathe sūcibhedyais tamobhiḥ &
saudāmanyā kanakanikaṣasnigdhayā darśayorvīṃ %
toyotsargastanitamuharo mā ca bhūrviklavāstāḥ // 1.40 //
tāṃ kasyāṃcid bhavanavalabhau suptapārāvatāyāṃ $
nītvā rātriṃ ciravilasanāt khinnavidyutkalatraḥ &
dṛṣṭe sūrye punarapi bhavān vāhayedadhvaśeṣaṃ %
mandāyante na khalu suhṛdāmabhyupatārthakṛtyāḥ // 1.41 //
tasmin kāle nayanasaliaṃ yoṣitāṃ khaṇḍitānāṃ $
śāntiṃ neyaṃ praṇayibhir ato vartma bhānos tyajāśu &
prāleyāstraṃ kamalavadanāt so.api hartuṃ nalinyāḥ %
pratyāvṛttastvayi kararudhi syādanalpabhyasūyaḥ // 1.42 //
gambhīrāyāḥ payasi saritaś cetasīva prasanne $
chāyātmāpi prakṛtisubhago lapsyate te praveśam &
tasmād asyāḥ kumudaviśadāny arhasi tvaṃ na dhairyān %
moghīkartuṃ caṭulaśaphorodvartanaprekṣitāni // 1.43 //
tasyāḥ kiṃcit karadhṛtam iva prāptvāīraśākhaṃ $
hṛtvā nīlaṃ salilavasanaṃ muktarodhonitambam &
prasthānaṃ te katham api sakhe lambamānasya bhāvi %
jñātāsvādo vivṛtajaghanāṃ ko vihātuṃ samarthā // 1.44 //
tvanniṣyandocchvasitavasudhāgandhasamparkaramyaḥ $
srotorandhradhvanitasubhagaṃ dantibhiḥ pīyamānaḥ &
nīcair vāsyaty upajigamiṣor devapūrvaṃ giriṃ te %
śīto vāyuḥ pariṇamayitā kānanodumbarāṇām // 1.45 //
tatra skandaṃ niyatavasatiṃ puṣpameghīkṛtātmā $
puṣpāsāraiḥ snapayatu bhavān vyomagaṅgājalārdraiḥ &
rakṣāhetor navaśaśibhṛtā vāsavīnāṃ camūnām %
atyādityaṃ hutavahamukhe saṃbhṛtaṃ tad dhi teyaḥ // 1.46 //
jyotirlekhāvalayi galitaṃ yasya barhaṃ bhavānī $
putrapremṇā kuvalayadalaprāpi karṇe karoti &
dhautāpāṅgaṃ haraśaśirucā pāvakes taṃ mayūraṃ %
paścād adrigrahaṇagurubhir garjitair nartayethāḥ // 1.47 //
ārādyainaṃ śaravaṇabhavaṃ devam ullaṅghitādhvā $
siddhadvandvair jalakaṇabhayād vīṇibhir muktamārgaḥ &
vyālambethāḥ surabhitanayālambhajāṃ mānayiṣyan %
srotomūrtyā bhuvi pariṇatāṃ rantidevasya kīrtim // 1.48 //
tvayy ādātuṃ jalam avanate śārṅgiṇo varṇacaure $
tasyāḥ sindhoḥ pṛthum api tanuṃ dūrabhāvāt pravāham &
prekṣiṣyante gaganagatayo nūnam āvarjya dṛṣṭir %
ekaṃ bhuktāguṇam iva bhuvaḥ sthūlamadhyendranīlam // 1.49 //
tām uttīrya vraja paricitabhrūlatāvibhramāṇāṃ $
pakṣmotkṣepād uparivilasatkṛṣṇaśāraprabhāṇām &
kundakṣepānugamadhukaraśrīmuṣām ātmabimbaṃ %
pātrīkurvan daśapuravadhūnetrakautūhalānām // 1.50 //
brahmāvartaṃ janapadam atha cchāyayā gāhamānaḥ $
kṣetraṃ kṣatrapradhanapiśunaṃ kauravaṃ tad bhajethāḥ &
rājanyānāṃ śitaśaraśatair yatra gāṇḍīvadhanvā %
dhārāpātais tvam iva kamalāny abhyavarṣan mukhāni // 1.51 //
hitvā hālām abhimatarasāṃ revatīlocanāṅkāṃ $
bandhuprītyā samaravimukho lāṅgalī yāḥ siṣeve &
kṛtvā tāsām adhigamam apāṃ saumya sārasvatīnām %
antaḥ śuddhas tvam api bhavitā varṇamātreṇa kṛṣṇaḥ // 1.52 //
tasmād gaccher anukanakhalaṃ śailarājāvatīrṇāṃ $
jāhnoḥ kanyāṃ sagaratanayasvargasopānapaṅktim &
gaurīvaktrabhrukuṭiracanāṃ yā vihasyeva phenaiḥ %
śambhoḥ keśagrahaṇam akarod indulagnormihastā // 1.53 //
tasyāḥ pātuṃ suragaja iva vyomni paścārdhalambī $
tvaṃ ced acchasphaṭikaviśadaṃ tarkayes tiryag ambhaḥ &
saṃsarpantyā sapadi bhavataḥ srotasi cchāyayāsau %
syād asthānopagatayamunāsaṃgamevābhirāmā // 1.54 //
āsīnānāṃ surabhitaśilaṃ nābhigandhair mṛgāṇāṃ $
tasyā eva prabhavam acalaṃ prāpya gauraṃ tuṣāraiḥ &
vakṣyasy adhvaśramavinayena tasya śṛṅge niṣaṇṇaḥ %
śobhāṃ śubhrāṃ trinayanavṛṣotkhātapaṅkopameyam // 1.55 //
taṃ ced vāyau sarati saralaskandhasaṃghaṭṭajanmā $
bādhetolkākṣapitacamarībālabhāro davāgniḥ &
arhasy enaṃ śamayitum alaṃ vāridhārāsahasrair %
āpannārtipraśamanaphalāḥ saṃpado hy uttamānām // 1.56 //
ye saṃrambhotpatanarabhasāḥ svāṅgabhaṅgāya tasmin $
muktādhvānaṃ sapadi śarabhā laṅghayeyur bhavantam &
tān kurvīthās tumulakarakāvṛṣṭipātāvakīrṇan %
ke vā na syuḥ paribhavapadaṃ niṣphalārambhayatnāḥ // 1.57 //
tatra vyaktaṃ dṛṣadi caraṇanyāsam ardhendumauleḥ $
śaśvat siddhair upacitabaliṃ bhaktinamraḥ parīyāḥ &
yasmin dṛṣṭe karaṇavigamād ūrdhvam uddhūtapāpāḥ %
kalpiṣyante sthiragaṇapadaprāptaye śraddadhānāḥ // 1.58 //
śabdāyante madhuram anilaiḥ kīcakāḥ pūryamāṇāḥ $
saṃraktābhis tripuravijayo gīyate kiṃnarābhiḥ &
nirhrādas te muraja iva cet kandareṣu dhvaniḥ syāt %
saṃgītārtho nanu paśupates tatra bhāvī samagraḥ // 1.59 //
prāleyādrer upataṭam atikramya tāṃs tān viśeṣān $
haṃsadvāraṃ bhṛgupatiyaśovartma yat krauñcarandhram &
tenodīcīṃ diśam anusares tiryag āyāmaśobhī %
śyāmaḥ pādo baliniyamanābhyudyatasyeva viṣṇoḥ // 1.60 //
gatvā cordhvaṃ daśamukhabhujocchvāsitaprasthasaṃdheḥ $
kailāsasya tridaśavanitādarpaṇasyātithiḥ syāḥ &
śṛṅgocchrāyaiḥ kumudaviśadair yo vitatya sthitaḥ khaṃ %
rāśībhūtaḥ pratidinam iva tryambakasyaṭṭahāsaḥ // 1.61 //
utpaśyāmi tvayi taṭagate snigdhabhinnāñjanābhe $
sadyaḥ kṛttadviradadaśanacchedagaurasya tasya &
śobhām adreḥ stimitanayanaprekṣaṇīyāṃ bhavitrīm %
aṃsanyaste sati halabhṛto mecake vāsasīva // 1.62 //
hitvā tasmin bhujagavalayaṃ śambhunā dattahastā $
krīḍāśaile yadi ca vicaret pādacāreṇa gaurī &
bhaṅgībhaktyā viracitavapuḥ stambhitāntarjalaughaḥ %
sopānatvaṃ kuru maṇitaṭārohaṇāyāgrayāyī // 1.63 //
tatrāvaśyaṃ valayakuliśoddhaṭṭanodgīrṇatoyaṃ $
neṣyanti tvāṃ surayuvatayo yantradhārāgṛhatvam &
tābhyo mokṣas tava yadi sakhe gharmalabdhasya na syāt %
krīḍālolāḥ śravaṇaparuṣair garjitair bhāyayes tāḥ // 1.64 //
hemāmbhojaprasavi salilaṃ mānasasyādadānaḥ $
kurvan kāmaṃ kṣaṇamukhapaṭaprītim airāvatasya &
dhunvan kalpadrumakisalayān yaṃśukānīva vātair %
nānāceṣṭair jaladalalitair nirviśes taṃ nagendram // 1.65 //
tasyotsaṅge praṇayina iva srastagaṅgādukūlāṃ $
na tvaṃ dṛṣṭvā na punar alakāṃ jñāsyase kāmacārin &
yā vaḥ kāle vahati salilodgāram uccair vimānā %
muktājālagrathitam alakaṃ kāminīvābhravṛndam // 1.66 //
{ūttarameghaḥ}
vidhunvantaṃ lalitavanitāḥ sendracāpaṃ sacitrāḥ $
saṃgītāya prahatamurajāḥ snigdhagambhīraghoṣam &
antastoyaṃ maṇimayabhuvas tuṅgam abhraṃlihāgrāḥ %
prāsādās tvāṃ tulayitum alaṃ yatra tais tair viśeṣaiḥ // 2.1 //
haste līlākamalam alake bālakundānuviddhaṃ $
nītā lodhraprasavarajasā pāṇḍutām ānane śrīḥ &
cūḍāpāśe navakuravakaṃ cāru karṇe śirīṣaṃ %
sīmante ca tvadupagamajaṃ yatra nīpaṃ vadhūnām // 2.2 //
yatronmattabhramaramukharāḥ pādapā nityapuṣpā $
haṃsaśreṇīracitaraśanā nityapadmā nalinyaḥ &
kekotkaṇṭhā bhuvanaśikhino nityabhāsvatkalāpā %
nityajyotsnāḥ prahitatamovṛttiramyāḥ pradoṣāḥ // 2.3 //
ānandotthaṃ nayanasalilamyatra nānyair nimittair $
nānyas tāpaṃ kusumaśarajād iṣṭasaṃyogasādhyāt &
nāpy anyasmāt praṇayakalahād viprayogopapattir %
vitteśānāṃ na ca khalu vayo yauvanād anyad asti // 2.4 //
yasyāṃ yakṣāḥ sitamaṇimayāny etya harmyasthalāni $
jyotiśchāyākusumaracitāny uttamastrīsahāyāḥ &
āsevante madhu ratiphalaṃ kalpavṛkṣaprasūtaṃ %
tvadgambhīradhvaniṣu śanakaiḥ puṣkareṣv āhateṣu // 2.5 //
mandākinyāḥ salilaśiśiraiḥ sevyamānā marudbhir $
mandārāṇām anutaṭaruhāṃ chāyayā vāritoṣṇāḥ &
anveṣṭavyaiḥ kanakasikatāmuṣṭinikṣepagūḍhaiḥ %
saṃkrīḍante maṇibhiramaraprārthitayā yatra kanyāḥ // 2.6 //
nīvībandhocchvāsitaśithilaṃ yatra bimbādharāṇāṃ $
kṣaumaṃ rāgādanibhṛtakareṣv ākṣipatsu priyeṣu &
arcistuṅgān abhimukham api prāpya ratnapradīpān %
hrīmūḍhānāṃ bhavati viphalapreraṇā cūrṇamuṣṭiḥ // 2.7 //
netrā nītāḥ satatagatinā yadvimānāgrabhūmīr $
ālekhyānāṃ salilakaṇikādoṣam utpādya sadyaḥ &
śaṅkāspṛṣṭā iva jalamucas tvādṛśā jālamārgair %
dhūmodgārānukṛtinipuṇā jarjarā niṣpatanti // 2.8 //
yatra strīṇāṃ priyatamabhujocchvāsitāliṅgitānām $
aṅgaglāniṃ suratajanitāṃ tantujālāvalambāḥ &
tvatsaṃrodhāpagamaviśadaś candrapādair niśīthe %
vyālumpanti sphuṭajalalavasyandinaś candrakāntāḥ // 2.9 //
akṣayyāntarbhavananidhayaḥ pratyahaṃ raktakaṇṭhair $
udgāyadbhir dhanapatiyaśaḥ kiṃnarair yatra sārdham &
vaibhrājākhyaṃ vibudhavanitāvāramukhyasahāyā %
baddhālāpā bahirupavanaṃ kāmino nirviśanti // 2.10 //
gatyutkampād alakapatitair yatra mandārapuṣpaiḥ $
putracchedaiḥ kanakakamalaiḥ karṇavisraṃśibhiś ca &
muktājālaiḥ stanaparisaracchinnasūtraiś ca hārair %
naiśo mārgaḥ savitur udaye sūcyate kāminīnām // 2.11 //
vāsaś citraṃ madhu nayanayor vibhramādeśadakṣaṃ $
puṣpodbhedaṃ saha kisalayair bhūṣaṇānāṃ vikalpam &
lākṣārāgaṃ caraṇakamalanyāsayogyaṃ ca yasyām %
ekaḥ sūte sakalam abalāmaṇḍanaṃ kalpavṛkṣaḥ // 2.12 //
patraśyāmā dinakarahayaspardhino yatra vāhāḥ $
śailodagrās tvam iva kariṇo vṛṣṭimantaḥ prabhedāt &
yodhāgraṇyaḥ pratidaśamukhaṃ saṃyuge tasthivāṃsaḥ %
pratyādiṣṭābharaṇarucayaś candrahāsavraṇāṅkaiḥ // 2.13 //
matvā devaṃ dhanapatisakhaṃ yatra sākṣād vasantaṃ $
prāyaś cāpaṃ na vahati bhayān manmathaḥ ṣaṭpadajyam &
sabhrūbhaṅgaprahitanayanaiḥ kāmilakṣyeṣv amoghais %
tasyārambhaś caturavanitāvibhramair eva siddhaḥ // 2.14 //
tatrāgāraṃ dhanapatigṛhān uttareṇāsmadīyaṃ $
dūrāl lakṣyaṃ surapatidhanuścāruṇā toraṇena &
yasyopānte kṛtakatanayaḥ kāntayā vardhito me %
hastaprāpyastavakanamito bālamandāravṛkṣaḥ // 2.15 //
vāpī cāsmin marakataśilābaddhasopānamārgā $
haimaiśchannā vikacakamalaiḥ snigdhavaidūryanālaiḥ &
yasyās toye kṛtavasatayo mānasaṃ saṃnikṛṣṭaṃ %
nādhyāsyanti vyapagataśucas tvām api prekṣya haṃsāḥ // 2.16 //
tasyās tīre racitaśikharaḥ peśalair indranīlaiḥ $
krīḍāśailaḥ kanakakadalīveṣṭanaprekṣaṇīyaḥ &
madgehinyāḥ priya iti sakhe cetasā kātareṇa %
prekṣyopāntasphuritataḍitaṃ tvāṃ tam eva smarāmi // 2.17 //
raktāśokaś calakisalayaḥ kesaraś cātra kāntaḥ $
pratyāsannau kuruvakavṛter mādhavīmaṇḍapasya &
ekaḥ sakhyās tava saha mayā vāmapādābhilāṣī %
kāṅkṣaty anyo vadanamadirāṃ dohadacchadmanāsyāḥ // 2.18 //
tanmadhye ca sphaṭikaphalakā kāñcanī vāsayaṣṭir $
mūle baddhā maṇibhir anatiprauḍhavaṃśaprakāśaiḥ &
tālaiḥ śiñjāvalayasubhagair nartitaḥ kāntayā me %
yām adhyāste divasavigame nīlakaṇṭhaḥ suhṛd vaḥ // 2.19 //
ebhiḥ sādho hṛdayanihitair lakṣaṇair lakṣayethā $
dvāropānte likhitavapuṣau śaṅkhapadmau ca dṛṣṭvā &
kṣāmacchāyāṃ bhavanam adhunā madviyogena nūnaṃ %
sūryāpāye na khalu kamalaṃ puṣyati svāmabhikhyām // 2.20 //
gatvā sadyaḥ kalabhatanutāṃ śīghrasaṃpātahetoḥ $
krīḍāśaile prathamakathite ramyasānau niṣaṇṇaḥ &
arhasy antarbhavanapatitāṃ kartum alpālpabhāsaṃ %
khadyotālīvilasitanibhāṃ vidyudunmeṣadṛṣṭim // 2.21 //
tanvī śyāmā śikharīdaśanā pakvabimbādharauṣṭhī $
madhye kṣāmā cakitahariṇīprekṣaṇā nimnanābhiḥ &
śroṇībhārād alasagamanā stokanamrā stanābhyāṃ %
yā tatra syād yuvatīviṣaye sṛṣṭir ādyaiva dhātuḥ // 2.22 //
tāṃ jānīthāḥ parimitakathāṃ jīvitaṃ me dvitīyaṃ $
dūrībhūte mayi sahacare cakravākīm ivaikām &
gāḍhotkaṇṭhāṃ guruṣu divaseṣv eṣu gacchatsu bālāṃ %
jātāṃ manye śiśiramathitāṃ padminīṃ vānyarūpām // 2.23 //
nūnaṃ tasyāḥ prabalaruditocchūnanetraṃ priyāyā $
niḥśvāsānām aśiśiratayā bhinnavarṇādharoṣṭham &
hastanyastaṃ mukham asakalavyakti lambālakatvād %
indor dainyaṃ tvadanusaraṇakliṣṭakānter bibharti // 2.24 //
āloke te nipatati purā sā balivyākulā vā $
matsādṛśyaṃ virahatanu vā bhāvagamyaṃ likhantī &
pṛcchantī vā madhuravacanāṃ sārikāṃ pañjarasthāṃ %
kaccid bhartuḥ smarasi rasike tvaṃ hi tasya priyeti // 2.25 //
utsaṅge vā malinavasane saumya nikṣipya vīṇāṃ $
madgotrāṅkaṃ viracitapadaṃ geyam udgātukāmā &
tantrīm ārdrāṃ nayanasalilaiḥ sārayitvā kathaṃcid %
bhūyo bhūyaḥ svayam api kṛtāṃ mūrcchanāṃ vismarantī // 2.26 //
śeṣān māsān virahadivāsasthāpitasyāvadher vā $
vinyasyantī bhuvi gaṇanayā dehalīdattapuṣpaiḥ &
sambhogaṃ vā hṛdayanihitārambham āsvādayantī %
prāyeṇaite ramaṇaviraheṣv aṅganānāṃ vinodāḥ // 2.27 //
savyāpāram ahani na tathā pīḍayed viprayogaḥ $
śaṅke rātrau gurutaraśucaṃ nirvinodāṃ sakhīṃ te &
matsandeśaḥ sukhayitum alaṃ paśya sādhvīṃ niśīthe %
tām unnidrām avaniśayanāṃ saudhavātāyanasthaḥ // 2.28 //
ādhikṣāmāṃ virahaśayane saṃniṣaṇṇaikapārśvāṃ $
prācīmūle tanum iva kalāmātraśeṣāṃ himāṃśoḥ &
nītā rātriḥ kṣaṇa iva mayā sārdham icchāratair yā %
tām evoṣṇair virahamahatīm aśrubhir yāpayantīm // 2.29 //
pādān indoramṛtaśiśirāñjalamārgapraviṣṭān $
pūrvaprītyā gatamabhumukhaṃ saṃnivṛttaṃ tathaiva &
cakṣuḥ khedāt salilagurubhiḥ pakṣmabhiśchādayantīṃ %
sābhre.ahnīva sthalakamalinī na prabhuddhāṃ na suptām // 2.30 //
niḥśvāsenādharakisalayakleśinā vikṣipantīṃ $
śuddhasnānāt paruṣamalakaṃ nūnamāgaṇṇdalambam &
matsaṃbhogaḥ kathamupanamet svapnajo.apīti nidrām %
ākāṅkṣantīṃ nayanasalilotpīḍaruddhāvakāśam // 2.31 //
ādye baddhā virahadivase yā śikhā dāma hitvā $
śāpasyānte vigalitaśucā tāṃ mayodveṣṭanīyām &
sparśakliṣṭām ayamitanakhenāsakṛtsārayantīṃ %
gaṇḍābhogāt kaṭhinaviṣamām ekaveṇīṃ kareṇa // 2.32 //
sā saṃnyastābharaṇam abalā peśalaṃ dhārayantī $
śayyotsaṅge nihitam asakṛd duḥkhaduḥkhena gātram &
tvām apy asraṃ navajalamayaṃ mocayiṣyaty avaśyaṃ %
prāyaḥ sarvo bhavati karuṇāvṛttir ārdrāntarātmā // 2.33 //
jāne sakhyās tava mayi manaḥ saṃbhṛtasnehamasmād $
itthaṃbhūtāṃ prathamavirahe tām ahaṃ tarkayāmi &
vācālaṃ māṃ na khalu subhagaṃmanyabhāvaḥ karoti %
pratyakṣaṃ te nikhilam acirād bhrātar uktaṃ mayā yat // 2.34 //
ruddhāpāṅgaprasaram alakair añjanasnehaśūnyaṃ $
pratyādeśād api ca madhuno vismṛtabhrūvilāsam &
tvayy āsanne nayanam uparispandi śaṅke mṛgākṣyā %
mīnakṣobhāc calakuvalayaśrītulām eṣyatīti // 2.35 //
vāmaś cāsyāḥ kararuhapadair mucyamāno madīyair $
muktājālaṃ ciraparicitaṃ tyājito daivagatyā &
saṃbhogānte mama samucito hastasaṃvāhamānāṃ %
yāsyaty ūruḥ sarasakadalīstambhagauraś calatvam // 2.36 //
tasmin kāle jalada yadi sā labdhanidrāsukhā syād $
anvāsyaināṃ stanitavimukho yāmamātraṃ sahasva &
mā bhūd asyāḥ praṇayini mayi svapnalabdhe kathaṃcit %
sadyaḥ kaṇṭhacyutabhujalatāgranthi gāḍhopagūḍham // 2.37 //
tām utthāpya svajalakaṇikāśītalenānilena $
pratyāśvastāṃ samam abhinavair jālakair mālatīnām &
vidyudgarbhaḥ stimitanayanāṃ tvatsanāthe gavākṣe %
vaktuṃ dhīraḥ stanitavacanair māninīṃ prakramethāḥ // 2.38 //
bhartur mitraṃ priyam avidhave viddhi mām ambuvāhaṃ $
tatsaṃdeśair hṛdayanihitair āgataṃ tvatsamīpam &
yo vṛndāni tvarayati pathi śramyatāṃ proṣitānāṃ %
mandrasnigdhair dhvanibhir abalāveṇimokṣotsukāni // 2.39 //
ity ākhyāte pavanatanayaṃ maithilīvonmukhī sā $
tvām utkaṇṭhocchvasitahṛdayā vīkṣya sambhāvya caiva &
śroṣyaty asmāt param avahitā saumya sīmantinīnāṃ %
kāntodantaḥ suhṛdupanataḥ saṃgamāt kiṃcid ūnaḥ // 2.40 //
tām āyuṣman mama ca vacanād ātmanaś copakartuṃ $
brūyā evaṃ tava sahacaro rāmagiryāśramasthaḥ &
avyāpannaḥ kuśalam abale pṛcchati tvāṃ viyuktaḥ %
pūrvābhāṣyaṃ sulabhavipadāṃ prāṇinām etad eva // 2.41 //
aṅgenāṅgaṃ pratanu tanunā gāḍhataptena taptaṃ $
sāsreṇāśrudrutam aviratotkaṇṭham utkaṇṭhitena &
uṣṇocchvāsaṃ samadhikatarocchvāsinā dūravartī %
saṃkalpais tair viśati vidhinā vairiṇā ruddhamārgaḥ // 2.42 //
śabdākhyeyaṃ yadapi kila te yaḥ sakhīnāṃ purastāt $
karṇe lolaḥ kathayitum abhūd ānanasparśalobhāt &
so 'tikrāntaḥ śravaṇaviṣayaṃ locanābhyām adṛṣṭas %
tvām utkaṇṭhāviracitapadaṃ manmukhenedam āha // 2.43 //
śyāmāsv aṅgaṃ cakitahariṇīprekṣaṇe dṛṣṭipātaṃ $
vaktracchāyāṃ śaśini śikhināṃ barhabhāreṣu keśān &
utpaśyāmi pratanuṣu nadīvīciṣu bhrūvilāsān %
hantaikasmin kvacid api na te caṇḍi sādṛśyam asti // 2.44 //
tvām ālikhya praṇayakupitāṃ dhāturāgaiḥ śilāyām $
ātmānaṃ te caraṇapatitaṃ yāvad icchāmi kartum &
asrais tāvan muhur upacitair dṛṣṭir ālupyate me %
krūras tasminn api na sahate saṃgamaṃ nau kṛtāntaḥ // 2.45 //
dhārāsiktasthalasurabhiṇas tvanmukhasyāsya bāle $
dūrībhūtaṃ pratanum api māṃ pañcabāṇaḥ kṣiṇoti &
gharmānte 'smin vigaṇaya kathaṃ vāsarāṇi vrajeyur %
diksaṃsaktapravitataghanavyastasūryātapāni // 2.45a //
mām ākāśapraṇihitabhujaṃ nirdayāśleṣahetor $
labdhāyās te katham api mayā svapnasandarśaneṣu &
paśyantīnāṃ na khalu bahuśo na sthalīdevatānāṃ %
muktāsthūlās tarukisalayeṣv aśruleśāḥ patanti // 2.46 //
bhittvā sadyaḥ kisalayapuṭān devadārudrumāṇāṃ $
ye tatkṣīrasrutisurabhayo dakṣiṇena pravṛttāḥ &
āliṅgyante guṇavati mayā te tuṣārādrivātāḥ %
pūrvaṃ spṛṣṭaṃ yadi kila bhaved aṅgam ebhis taveti // 2.47 //
saṃkṣipyante kṣana iva kathaṃ dīrghayāmā triyāmā $
sarvāvasthāsv ahar api kathaṃ mandamandātapaṃ syāt &
itthaṃ cetaś caṭulanayane durlabhaprārthanaṃ me %
gāḍhoṣmābhiḥ kṛtam aśaraṇaṃ tvadviyogavyathābhiḥ // 2.48 //
nanv ātmānaṃ bahu vigaṇayann ātmanaivāvalambe $
tatkalyāṇi tvam api nitarāṃ mā gamaḥ kātaratvam &
kasyātyantaṃ sukham upanataṃ duḥkham ekāntato vā %
nīcair gacchaty upari ca daśā cakranemikrameṇa // 2.49 //
śāpānto me bhujagaśayanād utthite śārṅgapāṇau $
śeṣān māsān gamaya caturo locane mīlayitvā &
paścād āvāṃ virahaguṇitaṃ taṃ tam ātmābhilāṣaṃ %
nirvekṣyāvaḥ pariṇataśaraccandrikāsu kṣapāsu // 2.50 //
bhūyaścāha tvam api śayane kaṇṭhalagnā purā me $
nidrāṃ gatvā kim api rudatī sasvaraṃ viprabuddhā &
sāntarhāsaṃ kathitam asakṛt pṛcchataś ca tvayā me %
dṛṣṭaḥ svapne kitava ramayan kām api tvaṃ mayeti // 2.51 //
etasmān māṃ kuśalinam abhijñānadānād viditvā $
mā kaulīnād asitanayane mayy aviśvāsinī bhūḥ &
snehān āhuḥ kim api virahe dhvaṃsinas te tv abhogād %
iṣṭe vastuny upacitarasāḥ premarāśībhavanti // 2.52 //
āśvāsyaivaṃ prathamavirahodagraśokāṃ sakhīṃ te $
śailād āśu trinayanavṛṣotkhātakūṭān nivṛttaḥ &
sābhijñānaprahitakuśalais tadvacobhir mamāpi %
prātaḥ kundaprasavaśithilaṃ jīvitaṃ dhārayethāḥ // 2.53 //
kaccit saumya vyavasitam idaṃ bandhukṛtyaṃ tvayā me $
pratyādeśān na khalu bhavato dhīratāṃ kalpayāmi &
niḥśabdo 'pi pradiśasi jalaṃ yācitaś cātakebhyaḥ %
pratyuktaṃ hi praṇayiṣu satām īpsitārthakriyaiva // 2.54 //