nāgānandam
prathamo 'ṅkaḥ
nāndī
dhyānavyājamupetya cintayasi kāmunmīlya cakṣuḥ kṣaṇaṃ
padhyānaṅgaśarāturaṃ janamimaṃ trātā 'pi no rakṣasi /
mithyākāruṇiko 'si nirghṛṇātarastvattaḥ kuto 'nyaḥ pumān
serṣyaṃ māravadhūbhirityabhihito bodhau jinaḥ pātu vaḥ // Nā_1.1 //
api ca-
kāmenākṛṣya cāpaṃ hatapaṭuhāvalgibhirmāravīrair
bhrabhaṅgotkalpajṛmbhāsmitacalitaddṛśā divyanārījanena /
siddhaiḥ prahvottamāṅgaiḥ pulakitavapuṣā vismayād vāsavena
dhyāyan bodheravāptāvacalita iti vaḥ pātu dṛṣṭo munīndraḥ // Nā_1.2 //
śrīharṣo nipuṇaḥ kaviḥ pariṣadapyeṣā guṇāgrāhiṇī
loke hāri ca bodhisattvacaritaṃ nāṭye ca dakṣā vayam /
vastvekaikamapīha vāñchitaphalaprāpteḥ padaṃ kiṃ puna-
rmadūbhāgyopacayādayaṃ samuditaḥ sarvo guṇānāṃ gaṇaḥ // Nā_1.3 //
dvijaparijanabandhuhite madbhavanataṭākahaṃsi mṛduśīle /
parapuruṣacandrakamalinyārye kāryāditastāvat // Nā_1.4 //
pitrorvidhātuṃ śuśrūṣāṃ tyaktvaiśvarya kramāgatam /
vanaṃ yāmyahamadyaiva yathā jīmūtavāhanaḥ // Nā_1.5 //
rāgasyāspadamityavaimi na hi me dhvaṃsīti na pratyayaḥ
kṛtyākṛtyavicāraṇāsu vimukhaṃ ko vā na vetti kṣitau /
evaṃ nindyamapīdamindriyavaśaṃ prītyai bhaved yauvanaṃ
bhaktyā yāti yadītthameva pitarau śuśrūṣamāṇasya me // Nā_1.6 //
tiṣṭhan bhāti pituḥ puro bhuvi yathā siṃhāsane kiṃ tathā?
yat saṃvāhayataḥ sukhaṃ tu caraṇau tātasya kiṃ rājake?
kiṃ bhukte bhuvanatraye dhṛtirasau bhuktojjhite yā guroḥ?
āyāsaḥ khalu rājyamujjhitagurustatrāsti kaścid guṇaḥ? // Nā_1.7 //
nyāyye vartmani yojitāḥ prakṛtayaḥ santaḥ sukhaṃ sthāpitā
nīto bandhujanastathātmasamatāṃ rājye ca rakṣā kṛtā /
datto dattamanorathādhikaphalaḥ kalpadrumo 'pyarthine
kiṃ karttavyamataḥ paraṃ kathaya vā yatte sthitaṃ cetasi // Nā_1.8 //
mādyaddiggajagaṇḍabhittikaṣaṇairbhanasravaccandanaḥ
krandatkandaragahvaro jalanidherāsphālito vīcibhiḥ /
pādālaktakaraktamauktikaśilaḥ siddhāṅganānāṃ gataiḥ
sevyo 'yaṃ malayācalaḥ kimapi me cetaḥ karotyutsukam // Nā_1.9 //
dakṣiṇaṃ spandate cakṣuḥ phalākāṅkṣā na me kvacit /
na ca mithyā munivacaḥ kathayiṣyati kiṃ nvidam // Nā_1.10 //
vāso 'rthaṃ dayayaiva nātipṛthavaḥ kṛttāstarūṇāṃ tvaco
bhagnālakṣyajaratkamaṇḍalu nabhaḥsvacchaṃ payo nairjharam /
dṛśyante truṭitojjhitāśca baṭubhiormauñjyaḥ kvacinmekhalā
nityākarṇanayā śukena ca padaṃ sāmnāmidaṃ paṭhayate // Nā_1.11 //
madhuramiva vadanti svāgataṃ bhṛṅgaśabdai-
rnatimiva phalanamraiḥ kurvate 'mī śirobhiḥ /
mama dadata ivārghyaṃ puṣpavṛṣṭīḥ kirantaḥ
kathamatithisaparyyāṃ śikṣitāḥ śākhino 'pi // Nā_1.12 //
sthānaprāptyā dadhānaṃ prakaṭitagamakāṃ mandratāravyavasthāṃ
nirhrādinyā vipañcyā militamaliruteneva tantrīsvareṇa /
ete dantāntarālasthitatṛṇakavalacchedaśabdaṃ niyamya
vyājihyāṅgāḥ kuraṅgāḥ sphuṭalalitapadaṃ gītamākarṇayanti // Nā_1.13 //
ulphullakalamalakesaraparāgagauradyute ! mama hi gauri !
abhivāñchitaṃ prasidhyatu bhagavati ! yuṣmatprasādena // Nā_1.14 //
vyaktirvyañcanadhātunā daśavidhenāpyatra labdhāmunā
vispaṣṭo drutamadhyalambitaparicchinnastridhāyaṃ layaḥ /
gopucchapramukhāḥ krameṇa yatayastistro 'pi sampāditā-
stattvaughānugatāśca vādyavidhayaḥ samyak trayo darśitāḥ // Nā_1.15 //
svargastrī yadi tatkṛtārthamabhavaccakṣuḥsahastra hare-
rnāgī cenna rasātalaṃ śaśabhṛtā śūnyaṃ mukhe 'syāḥ sthite /
jātirnaḥ sakalānyajātijayinī vidyādharī cediyaṃ
syātsiddhānvayajā yadi tribhuvane siddhā prasiddhāstataḥ // Nā_1.16 //
tanuriyaṃ taralāyatalocane ! śvasitakampitapīnaghanastani !
śramamalaṃ tapasaiva gatā punaḥ kimiti sambhramakāriṇi ! khidyate // Nā_1.17 //
uṣṇīṣaḥ sphuṭa eṣa mūrddhani vibhātyūrṇeyamantarbhruvo-
ścakṣustāmarasānukāri hariṇā vakṣaḥsthalaṃ sparddhate /
cakrāṅkañca yathā padadvayamidaṃ manye tathā ko 'pyayaṃ
no vidyādharacakravarttipadavīmaprāpya viśrāmyati // Nā_1.18 //
ekkato guruvaaṇaṃ aṇṇato daiadaṃsaṇasuhāiṃ /
gamaṇāgamaṇādhirūḍhaṃ ajja bi dolaedi me hiaaṃ // Nā_1.19 //
ekato guruvacanamanyato dayitadarśanasukhāni /
gamanāgamanādhirūḍhamadyāpi dolāyate me hṛdayam // Nā_1.19 //
anayā jaghanābhogamantharayānayā /
anyato 'pi vrajantyā me hṛdaye nihitaṃ padam // Nā_1.20 //
tāpāt tatkṣaṇaghṛṣṭacandanarasāpāṇḍū kapālau vahan
saṃsavaktairnijakarṇatālapavanaiḥ saṃvijyamānānanaḥ /
sampratyeṣa viśeṣasiktahṛdayā hastojjhitaiḥ śīkarai-
rgāḍhāyallakaduḥsahāmiva daśāṃ dhatte gajānāṃ patiḥ // Nā_1.21 //
iti prathamo 'ṅkaḥ /
dvitīyo 'ṅkaḥ
kuṇasi ghaṇacandaṇaladāpallavasaṃsaggasīalaṃ pi imaṃ /
ṇīsāsehiṃ tumaṃ evva kaalīdalamāruaṃ uṇhaṃ // Nā_2.1 //
vyāvṛtyaiva sitāsitekṣaṇarucā tānāaśrame śākhinaḥ
kurvatyā viṭapāvasaktavilasatkṛṣṇājinaudhāniva /
yad dṛṣṭosmi tayā munerapi purastenaiva mayyāhate
puṣpeṣo ! bhavatā mudhaiva kimiti kṣipyanta ete śarāḥ? // Nā_2.2 //
nītāḥ kiṃ na niśāḥ śaśāṅkadhavalā nāghrātamindīvaraṃ?
kiṃ nonmīlitamālatīsurabhayaḥ soḍhāḥ pradoṣānilāḥ?
jhaṅkāraḥ kamalākare madhulihāṃ kiṃ vā mayā na śruto?
nirvyājaṃ vidhureṣvadhīra iti māṃ yenābhidhatte bhavān? // Nā_2.3 //
strīhṛdayena na soḍhāḥ kṣiptāḥ kusumeṣavo 'pyanaṅgena /
yenādyaiva purastava vadāmi dhīra iti sa kathamaham? // Nā_2.4 //
candanalatāgṛhamidaṃ sacandramaṇiśilamapi priyaṃ na mama /
candrānanayā rahitaṃ candrikayā mukhamiva niśāyāḥ // Nā_2.5 //
śaśimaṇiśilā seyaṃ yasyāṃ vipāṇḍuramānanaṃ
karakisalaye kṛtvā vāme ghanaśvasitodgamā /
cirayati mayi vyaktākūtā manāk sphuritairbhruvo-
rviramitamanomanyurdṛṣṭā mayā rudatī priyā // Nā_2.6 //
niṣyandata ivānena mukhacandrodayena te /
etad vāṣpāmbunā siktaṃ candrakāntaśilātalam // Nā_2.7 //
akliṣṭabimbaśobhādharasya nayanotsavasya śaśina iva /
dayitāmukhasya sukhayati rekhāpi prathamadṛṣṭayem // Nā_2.8 //
priyā sannihitaiveyaṃ saṅkalpasthāpitā puraḥ /
dṛṣṭvā dṛṣṭvā likhāmyenāṃ yadi tat ko 'tra vismayaḥ ! // Nā_2.9 //
yaddhidyādhararājavaṃśatilakaḥ prājñaḥ satāṃ sambhato
rūpeṇāpratimaḥ parākramadhano viddhān vinīto yuva /
yaccasūnapi santyajet karuṇayā sattvārthamabhyudyata-
stenāsmai dadataḥ svasāramatulāṃ tuṣṭirviṣādaśca me // Nā_2.10 //
na khalu na khalu mugdhe ! sāhasaṃ kāryamīdṛk
vyapanaya karametaṃ pallavābhaṃ latāyāḥ /
kusumamapi vicetuṃ yo na manye samarthaḥ
kalayati sa kathaṃ te pāśamudbandhanāya? // Nā_2.11 //
kaṇṭhe hāralatāyogye yena pāśastvayārpitaḥ /
gṛhītaḥ sāparādho 'yaṃ kathaṃ te mucyate karaḥ? // Nā_2.12 //
vṛṣṭayā piṣṭātakasya dyutimiha malaye meyutulyāṃ dadhānaḥ
sadyaḥ sindūradūrīkṛtadivasasamārambhasandhyātapaśrīḥ /
udūgitairaṅganānāṃ calacaraṇaraṇannūpurahrādahṛdyai-
rūdvāhasnānavelāṃ kathayati bhavataḥ siddhaye siddhalokaḥ // Nā_2.13 //
anyonyadarśanakṛtaḥ samānarūpānurāgakulavayasām /
keṣāñcideva manye samāgamo bhavati puṇyavatām // Nā_2.14 //
iti dvitiyo 'ṅkaḥ /
tṛtīyo 'ṅkaḥ
ṇiccaṃ jo pibai suraṃ jaṇassa piasagamaṃ ca jo kuṇai /
maha de do abi devā baladeo kāmadeo a // Nā_3.1 //
vacchatthalamhi daiā diṇṇuppalavāsiā muhe mairā /
sīsammi a seharao ṇiccaṃ via saṃṭhiā jassa // Nā_3.2 //
hariharapidāmahāṇaṃ pi gavvido jo ṇa jāṇai ṇamiduṃ /
so seharao calaṇesu tujja ṇomālie padai // Nā_3.3 //
dṛṣṭā dṛṣṭimadho dadāti kurute nālāpamābhāṣitā
śayyāyāṃ parivṛtya tiṣṭhati balādāliṅgitā vepate /
niryantīṣu sakhīṣu vāsabhavanānnirgantumevehate
jātā vāmatayaiva me 'dya sutarāṃ prityai navoḍhā priyā // Nā_3.4 //
huṅkāraṃ dadatā mayā prativaco yanmaunamāsevitaṃ
yad dāvānaladīptibhistanuriyaṃ candrātapaistāpitā /
dhyātaṃ yat subahūnyanamanasā naktandināni priye !
tasyaitat tapasaḥ phalaṃ mukhamidaṃ paśyāmi yatte 'dhunā // Nā_3.5 //
khedāya stanabhāra eva kimu te madhyasya hāro 'paraḥ?
śrāmyatyūruyugaṃ nitambabharataḥ kāñcyānayā kiṃ punaḥ?
śaktiḥ pādayugatya norupugalaṃ voḍhu kuto nūpurau?
svāṅgaireva vimūṣitāsi vahasi kleśāya kiṃ maṇḍanam? // Nā_3.6 //
niṣyandaścandanānāṃ śiśirayati latāmaṇḍape kuṭṭimāntā-
nārād dhārāgṛhāṇāṃ dhvanimanu tatute tāṇḍavaṃ nolakaṇṭhaḥ /
yantronmuktaśca vegād calati viṭapināṃ pūrayannālavālā-
nāpātotpīḍahelāhṛta kusumarajaḥpiñjaro 'yaṃ jalaughaḥ // Nā_3.7 //
api ca-
amī gītārambhaimukharitalatāmaṇḍapabhuvaḥ
parāgaiḥ puṣpāṇāṃ prakaṭapaṭavāsavyatikarāḥ /
pibantaḥ paryyāptaṃ saha sahacarībhirmaghurasaṃ
samantādāpānotsavamanabhavantīva madhupāḥ // Nā_3.8 //
digdhāṅgā haricandanena dadhataḥ santānakānāṃ srajo
māṇikyābharaṇaprabhāvyatikaraiścitrīkṛtācchāṃśukāḥ /
sārddha siddhajanairmadhūni dayitāpītāvaśiṣṭānyamī
miśrībhūya pibanti candanatarucchāyāsu vidyādharāḥ // Nā_3.9 //
etanmukhaṃ priyāyāḥ śaśinaṃ jitvā kapolayāḥ kāntyā /
tāpānurktamadhunā kamalaṃ dhruvamīhate jetum // Nā_3.10 //
etatte bhrulatollāsi pāṭalādharapallavam /
mukhaṃ nandanamudyānamato 'nyatkevalaṃ vanam // Nā_3.11 //
smitapuṣpodgamo 'yaṃ te dṛśyate 'dharapallave /
phalaṃ tvanyatra mugdhākṣi ! cakṣuṣormama paśyataḥ // Nā_3.12 //
dinakarakarāmṛṣṭaṃ bibhrat dyutiṃ paripāṭalāṃ
daśanakiraṇauḥ saṃsarpadbhiḥ sphuṭīkṛtakesaram /
ayi makhamidaṃ mugdhe ! satyaṃ samaṃ kamalena te
madhu madhukaraḥ kintvetasmin pibbanna vibhāvyate? // Nā_3.13 //
anihatya taṃ sapatnaṃ kathamiva jīmūtavāhanasyāham /
kathayiṣyāmi hṛtaṃ tava rājyaṃ rīpuṇeti nirlajjaḥ? // Nā_3.14 //
saṃsarpadbhiḥ samantāt kṛtasakalaviyanmārgayānairvimānaiḥ
kurvāṇāḥ prāvṛṣīva sthagitaravirucaḥ śyāmatāṃ vāsarasya /
ete yātāśca sadyastava vacanamitaḥ prāpya yuddhāya siddhāḥ
siddhañcodvṛttaśatrukṣayabhayavinamudrājakaṃ te svarājyam // Nā_3.15 //
ekākināpi hi mayā rabhasāvakṛṣṭanistriṃśadīdhitisaṭābharabhāsureṇa /
ārānnipatya hariṇeva mataṅgajendramājau mataṅgahatakaṃ viddhi // Nā_3.16 //
svaśarīramapi parārthe yaḥ khalu dadyādayācitaḥ kṛpayā /
rājyasya kṛte sa kathaṃ prāṇivadhakrauryamanumanute // Nā_3.17 //
nidrāmudrāvabandhānmadhukaramaniśaṃ padmakāśādapāsya-
nnāśāpūraikakarmapravaṇanijakaraprīṇitāśeṣaviśvaḥ /
dṛṣṭaḥ siddhaiḥ prasaktastutimukharamukhairastamapyeṣa gacchan
ekaḥ ślāghyo vivasvān parahitakaraṇāyaiva yasya prayāsaḥḥ // Nā_3.18 //
iti tṛtīyo 'ṅka /
caturtho 'ṅkaḥ
kañcukī-
antaḥpurāṇāṃ vihitavyavasthaḥ pade pade 'haṃ skhalanāni rakṣan /
jarāturaḥ samprati daṇḍanītyā sarvāṃ nṛpasyānukaromi vṛttim // Nā_4.1 //
śayyā śādvalamāsanaṃ śuciśilā sadma drumāṇāmadhaḥ
śītaṃ nirjharavāri pānamaśanaṃ kandāḥ sahāyā mṛgāḥ /
ityaprārthitalabhyasarvavibhave doṣo 'yameko vane
duṣprāpārthini yat parārthaghaṭanāvandhyairvṛthā sthīyate // Nā_4.2 //
unmajjajjalakuñjarendrarabhasāsphālānubandhoddhataḥ
sarvāḥ parvatakandarodarabhuvaḥ kurvan pratidhvānitāḥ /
uccairuccarati dhvaniḥ śrutipathonmāthī yathāyaṃ tathā
prāyaḥ preṅkhadasaṃkhyaśaṅkhadhavalā veleyamāgachati // Nā_4.3 //
kavalitalavaṅgapallakarimakarodūgārisurabhiṇā payasā /
eṣā samudravelā ratnadyutirañjitā bhāti // Nā_4.4 //
jihvāsahasradvitayasya madhye naikāpi sā tasya kimasti jihvā /
ekāhirakṣārthamahidviṣe 'dya datto mayātmeti yayā bravīti // Nā_4.5 //
ityeṣa bhogipatinā vihitavyavastho yān bhakṣayatyahipatīn patagādhirājaḥ /
yāsyanti yānti ca gatāśca dinairbivṛddhiṃ teṣāmamī tuhinaśailaruco 'sthikūṭāḥ // Nā_4.6 //
sarvāśucinidhānasya kṛtaghnasya vināśinaḥ /
śarīrakasyāpi kṛte mūḍhāḥ pāpāni kurvate ! // Nā_4.7 //
kroḍīkaroti prathamaṃ yadā jātamanityatā /
dhātrīva jananī paścāttadā śokasya kaḥ kramaḥ? // Nā_4.8 //
mūḍhāyā muhuraśrusantatimucaḥ kṛtvā pralāpān bahūn kastrātā tava putraketi kṛpaṇaṃ dikṣu kṣipantyā dṛśam / aṅke māturavasthitaṃ śiśumimaṃ tyaktvā ghṛṇāmaśnataḥ cañcurnaiva khagādhipasya hṛdayaṃ vajreṇa manye kṛtam/9 //
yairatyantadayāparairna vihitā vandhyārthināṃ prārthanā
yaiḥ kāruṇyaparigrahānna gaṇitaḥ svārthaḥ parārtha prati /
ye nityaṃ paraduḥkhaduḥkhitadhiyaste sādhavo 'staṃ gatā
mātaḥ ! saṃhara bāṣpavegamadhunā kasyāgrato rudyate? // Nā_4.10 //
ārtta kaṇṭhagataprāṇaṃ parityaktaṃ svabandhubhiḥ /
trāye nainaṃ yadi tataḥ kaḥ śarīreṇa me guṇaḥ // Nā_4.11 //
asyā vilokya manye putrasnehena viklavatvamidam /
akaruṇahṛdayaḥ karuṇāṃ kurvīta bhujaṅgaśatrurapi // Nā_4.12 //
mahāhimastiṣkavibhedamuktaraktacchaṭācarccitacaṇḍacañcuḥ /
kvāsau garutmān kva ca nāma saumyasvabhāvarūpākṛtireṣa sādhuḥ? // Nā_4.13 //
mamaitadambārpaya vadhyacihnaṃ prāvṛtya yāvadvinatātmajāya /
putrasya te jīvitarakṣaṇāya svadehamāhārayituṃ dadāmi // Nā_4.14 //
viśvāmitraḥ śvamāṃsaṃ śvapaca iva purābhakṣayadyannimittaṃ
nādijaṅgho nijadhne kṛtatadupakṛtiryatkṛte gautamena /
putro 'yaṃ kaśyapasya pratidinamuragānatti tārkṣyo yadarthaṃ
prāṇāṃstāneṣa sādhustṛṇamiva kṛpayā yaḥ parārtha dadāti // Nā_4.15 //
jāyante ca mriyante ca mādṛśāḥ kṣudrajantavaḥ /
parārthebaddhakakṣāṇāṃ tvādṛśāmudbhavaḥ kutaḥ? // Nā_4.16 //
mriyate mriyamāṇe yā tvayi jīvati jīvati /
tāṃ yadīcchasi jīvantīṃ rakṣātmānaṃ mamāsubhiḥ // Nā_4.17 //
cañcaccañcūddhṛtārddha cyutapiśitalavagrāsasaṃvṛddhagarddhai-
rgṛddhairārabdhapakṣadvitayavidhutibhirbaddhasāndrāndhakāre /
vaktroddhāntāḥ patantyaśchamiti śikhiśikhāśreṇayosmin śivānā-
masrasrotasmajasrasru tabahalavasāvāsavisre svananti // Nā_4.18 //
pratidinamaśūnyamahikāhāreṇa vināyakāhitaprīti /
śaśidhavalāsthikapālaṃ vapuriva raudraṃ śmaśānamidam // Nā_4.19 //
samutpasyāmahe mātaryasyāṃ yasyāṃ gatau vayam /
tasyāṃ tasyāṃ priyasute ! mātā bhūyāstvameva naḥ // Nā_4.20 //
vāsoyugamidaṃ raktaṃ prāpte āle samāgatam /
mahatīṃ prītimādhatte parārthe dehamujjhataḥ // Nā_4.21 //
tulyāḥ saṃvarttakābhraīḥ pidadhati gaganaṃ paṅktayaḥ pakṣatīnāṃ
tīre vegānilo 'mbhaḥ kṣipati bhuva iva lāvanāyāmburāśeḥ /
kurvan kalpāntaśaṅkāṃ sapadi ca sabhayaṃ vīkṣito digdvipendrai-
rdehodyoto daśāśāḥ kapiśayati muhurdvādaśādityadīptiḥ // Nā_4.22 //
na tathā sukhayati manye malayavatī malayacandanarasārdrā /
abhivāñchitārthasiddhatyai vadhyaśileyaṃ yathāśliṣṭā // Nā_4.23 //
śayitena māturaṅke visrabdhaṃ śaiśave na tat prāptam /
labdhaṃ sukhaṃ mayāsyā vadhyaśilāyā yadutsaṅge // Nā_4.24 //
kṣiptvā bimbaṃ himaṃśorbhayakṛtavalayāṃ saṃmarañcheṣamūrtti
sānandaṃ syandanāśvatrasanavicalite pūṣṇi dṛṣṭo 'grajena /
eṣa prāntāvasajjajjaladharapaṭalaiarāyatībhūtapakṣaḥ
prāpto velāmahīdhraṃ malayamahigrāsagṛdhnuḥ kṣaṇena // Nā_4.25 //
saṃrakṣatā pannagamadya puṇyaṃ mayārjitaṃ yatsvaśarīradānāt /
bhave bhave tena mamaivamevaṃ bhūyāt parārthaḥ khalu dehalābhaḥ // Nā_4.26 //
asminvadhyaśilātale nipatitaṃ śeṣānahīn rakṣituṃ
nirbhidyāśanidaṇḍacaṇḍatarayā cañcvādhunā vakṣasi /
bhoktuṃ bhoginamuddharāmi tarasā raktāmbaraprāvṛtaṃ
digdhaṃ madbhayadīryyamāṇahṛdayaprasyandinevāsṛjā // Nā_4.27 //
āmodānanditālirnipatati kimiyaṃ puspavṛṣṭirnabhastaḥ?
svarge kiṃ vaiṣa cakraṃ mukharayati diśāṃ dundubhīnāṃ ninādaḥ?
āṃ jñātaṃ ! so 'pi manye mama javamarutā kampitaḥ pārijātaḥ
sarvaiḥ saṃvarttakābhrairidamapi rasitaṃ jātasaṃhāraśaṅkaiḥ // Nā_4.28 //
nāgānāṃ rakṣitā bhāti gurureṣa yathā mama /
tathā sarpāśinākāṅkṣāṃ vyaktamadyāpaneṣyati // Nā_4.29 //
iti caturtho 'ṅkaḥ /
pañcamo 'ṅkaḥ
pratīhāraḥ-
svagṛhodyānagate 'pi snigdhe pāpaṃ viśaṅkyate snehāt /
kimu dṛṣtavahvapāyapratibhayakāntāramadhyasthe? // Nā_5.1 //
kṣaume bhaṅgavatīi taraṅgitadaśe phenāmbutulye vahan
jāhnavyeva virājitaḥ savayasā devyā mahāpuṇyayā /
dhatte toyanidherayaṃ susadṛśīṃ jīmūtaketuḥ śriyaṃ
yasyaiṣāntikavarttinī malayavatyābhāti velā yathā // Nā_5.2 //
bhuktāni yauvanasukhāni yaśo 'vakīrṇaṃ
rājye sthitaṃ sthiradhiyā caritaṃ tapo 'pi /
ślādhyaḥ sutaḥ susadṛśānvayajā snuṣeyaṃ
cintyo māya nanu kṛtārthatayādya mṛtyuḥ // Nā_5.3 //
sphurasi kimu dakṣiṇetara ! muhurmuhuḥ sūcayanmamāniṣṭam /
hatacakṣurapahataṃ te sphuritaṃ mama putrakaḥ kuśalī // Nā_5.4 //
ālokyakyamānamatilocanaduḥkhadāyiraktacchaṭānijamarīciruco vimuñcat /
utpātavātatalīkṛtatārakābhametatpuraḥ patati kiṃ sahasā nabhastaḥ? // Nā_5.5 //
tārkṣyeṇa bhakṣyamāṇānāṃ pannagānāmanekaśaḥ /
ulkārūpāḥ patantyete śiromaṇaya īdṛśāḥ // Nā_5.6 //
gokarṇamarṇavataṭe tvaritaṃ praṇamya prāpto 'smi tāṃ khalu bhujaṅgamavadhyabhūmim /
āḍhāya taṃ nakhamukhakṣatasañca vidyādharaṃ gaganamutpatito garutmān ! // Nā_5.7 //
nāhitrāṇatkīrtirekā mayāptā nāpi ślāghyā svāmino 'nuṣṭhitājñā /
dattvātmānaṃ rakṣito 'nyena śocyo hā dhik ! kaṣṭaṃ ! vañcito vañcito 'smi // Nā_5.8 //
ādāvutpīḍapṛthvīṃ praviralapatitāṃ sthūlabinduṃ tato 'gre
grāvasvāpātaśīrṇaprasṛtatanukaṇāṃ kīṭakīrṇā sthalīṣu /
durlakṣyāṃ dhātubhittau ghatanaruśikhare styānanīlasvarūpā-
menāṃ tākṣya didṛkṣurnipuṇamanusaran raktadhārāṃ vrajāmi // Nā_5.9 //
āvedaya mamātmīyaṃ putra ! dukhaṃ suduḥsaham
mayi saṅkrāntametatte yena sahyaṃ bhaviṣyati // Nā_5.10 //
vidyādhareṇa kenāpi karuṇāviṣṭacetasā /
mama saṃrakṣitāḥ prāṇā dattvātmānaṃ garutmatte // Nā_5.11 //
cūḍāmaṇiṃ caraṇayormama pātayatā tvayā /
lokāntaragatenāpi nojjhito vinayakramaḥ ! // Nā_5.12 //
bhaktyā sudūramavanāmitanamramauleḥ śaśvattava praṇamataścaraṇau madīyau /
cūḍāmaṇirnikaṣaṇaurmasṛṇo 'pyahiṃstraḥ gāḍhaṃ vidārayati me hṛdayaṃ kathaṃ nu? // Nā_5.13 //
kurvāṇo rudhirārdracañcukaṣaṇairdroṇīrivādrestaṭīḥ
pluṣṭopāntavatāntaraḥ svanayanajyotiḥśikhāśreṇibhiḥ /
sajjadvajrakaṭhoghoranakharaprāntāvagāḍhāvaniḥ
śrṛṅgāgre malayasya pannagaripurdūrādayaṃ dṛśyate // Nā_5.14 //
glānirnādhikapīyamānarudhirasyāpyasti dhairyyodadhe-
rmāsotkarttanajā rūjo 'pi vahataḥ prasannaṃ mukham /
gātraṃ yanna viluptameṣa pulakastatra sphuṭo lakṣyate
dṛṣṭirmayyupakāriṇīva nipatatyasyāpakāriṇyapi // Nā_5.15 //
śirāmukhaiḥ syandata eva raktamadyāpi dehe mama māṃsabhasti /
tṛptiṃ na paśyāmi tavāpi tāvat kiṃ bhakṣaṇāttvaṃ virato garutman! // Nā_5.16 //
āvarjitaṃ mayā cañcvā hṛdayāt tava śoṇitam /
anena dhairyyeṇa punastvayā hṛdayameva naḥ // Nā_5.17 //
āstāṃ svastikalakṣma vakṣasi tanau nālokyate kañcukaḥ
jihve jalpata eva me na gaṇite nāma tvayā dve api !
tistrastīvraviṣāgnidhūmapaṭalavyājihyaratnatviṣo
naitā duḥsahaśokaśūtkṛtamarutsphītāḥ phaṇāḥ paśyasi ! // Nā_5.18 //
merau mandarakandarāsu himavatsānau mahendrācale /
kailāsasya śilātaleṣu malayaprāgbhāradeśeṣvapi /
uddeśeṣvapi teṣu teṣu bahuśo yasya śrutaṃ tanmayā /
lokālokavicāraṇagaṇairudugīyamānaṃ yaśaḥ // Nā_5.19 //
svaśarīreṇa śarīraṃ tārkṣyāt parirakṣatā madīyamidam /
yuktaṃ netuṃ bhavatā pātālatalādapi talaṃ mām? // Nā_5.20 //
ātmīyaḥ para ityayaṃ khalu kutaḥ satyaṃ kṛpāyāḥ kramaḥ?
kiṃ rakṣāmi bahūn kimekamiti te jātā na cintā katham?
tārkṣyāttrātumahiṃ svajīvitaparityāgaṃ tvayā kurvatā
yenātmā pitarau vadhūriti hataṃ niḥśeṣametatkulam // Nā_5.21 //
jvālābhaṅgaistrikagrasanarasacalatkālajihvāgrakalpaiḥ
sarpadbhiḥ sapta sarpiṣkaṇamiva kavalīkarttumīśe samudrān /
svairevotpātavātaprasarapaṭutarairdhukṣite pakṣavātai-
rasmin kalpāvasānajvalanabhayakare vāḍavāgnau patāmi // Nā_5.22 //
viluptaśeṣāṅgatayā prayātān nirāśrayatvādiva kaṇṭhadeśam /
prāṇāṃstyajantaṃ tanayaṃ nirīkṣya kathaṃ na pāpaḥ śatadhā vrajāmi // Nā_5.23 //
medosthimāṃsamajjāsṛksaṅghāte 'smiṃstvacāvṛte /
śarīranāmni kā śobhā sadā bībhatsadarśane? // Nā_5.24 //
nityaṃ prāṇābhighātāt prativirama kuru prākkṛtasyānutāpaṃ
yatnāt puṇyapravāhaṃ samupacinu diśann sarvasattveṣvabhītim /
magnaṃ yenātra nainaḥ phalati pariṇataṃ prāṇihiṃsāsamutthaṃ
durgādhe vāripūre lavaṇapalamiva kṣiptamantarhradasya // Nā_5.25 //
ajñānanidrāśayito bhavatā pratibodhitaḥ /
sarvaprāṇivadhādeṣa virato 'dya prabhṛtyaham // Nā_5.26 //
kvacidūdvīpākāraḥ pulinavipulairbhoganivahaiḥ
kṛtāvarttabhrāntirvalayitaśarīraḥ kvacidapi /
vrajan kūlāt kūlaṃ kvacidapi ca setupratisamaḥ
samājo nāgānāṃ viharatu mahodanvati sukham // Nā_5.27 //
srastānāpādalambān ghanatimiranibhān keśapāśān vahantyaḥ
sindūreṇeva digdhaiḥ prathamaravikarasparśatāmraiḥ kapolaiḥ /
āyāsenālasāṅgayo 'pyavagaṇitarujaḥ kānane candanānā-
masmin gāyantu rāgāduragayuvatayaḥ kīrtimetāṃ tavaiva // Nā_5.28 //
utprekṣamāṇā tvāṃ tārkṣyacañcukoṭivipāṭitam /
tvadūduḥkhaduḥkhitā nūnamāste sā jananī tava // Nā_5.29 //
gātrāṇyamūni na vahanti sacetanatvaṃ śrātraṃ sphuṭākṣarapadāṃ na diraṃ śrṛṇoti /
kaṣṭaṃ nimītilamidaṃ sahasaiva cakṣurhā tāta ! yānti vivaśasya mamāsavo 'mī // Nā_5.30 //
nirādhāraṃ dhairyya kamiva śaraṇaṃ yātu vinayaḥ?
kṣamaḥ kṣāntiṃ voḍhuṃ ka iha viratā dānaparatā /
hataṃ satyaṃ satyaṃ vrajatu kṛpaṇā kvādya karuṇā?
jagajjātaṃ śūnyaṃ tvayi tanaya lokāntaragate // Nā_5.31 //
pakṣotkṣiptāmbunāthaḥ paṭutarajavanaiḥ preryyamāṇaiḥ samīraiḥ
netrāgniploṣamūrcchāvidhuravinipatatsānaladvādaśārkaḥ /
cañcvā sañcūrṇya śakrāśanidhanadagadāpretalokeśadaṇḍān
ājau nirjatya devān kṣaṇamamṛtamayīṃ vṛsṭimabhyutsṛjāmi // Nā_5.32 //
uṣṇīṣaḥ sphuṭa eṣa mūrdhani vibhātyūrṇoyamantarbhruvo-
ścakṣustāmarasānukāri hariṇā vakṣaḥsthalaṃ spardhate /
cakrāṅkau caraṇau tathāpi hi kathaṃ hā vatsa madūduṣkṛtai-
stvaṃ vidyādharacakravartipadavīmaprāpya viśrāmyasi // Nā_5.33 //
nijena jīvitenāpi jagatāmupakāriṇaḥ /
parituṣṭāsmi te vatsa ! jīva jīmūtavāhana // Nā_5.34 //
abhilaṣitādhikavarade ! praṇipatitajanārttihāriṇi ! śaraṇye !
caraṇau namāmyahaṃ te vidyāvarapūjite ! gauri ! // Nā_5.35 //
samprāptākhaṇḍadehāḥ sphuṭaphaṇamaṇibhirbhāsurairuttanāṅgai-
rjihvākoṭidvayena kṣitimamṛtarasāsvādalobhāllihantaḥ /
sampratyābaddhavegā malayagirisaridvāripūrā ivāmī
vakraiḥ prasthānamārgerviṣadharapatayastoyarāśiṃ viśanti // Nā_5.36 //
haṃsāsevitemapaṅkajarajaḥsamparkapaṅkojjhitai-
rutpannairmama mānasādupanataistoyairmahāpāvanaiḥ /
svecchānirmitaratnakumbhanihitaireṣābhiṣicya svayaṃ
tvāṃ vidyādharacakravarttinamahaṃ prītyā karomi kṣaṇāt // Nā_5.37 //
agresarībhavatu kāñcanakrametadeṣa dvipaśca dhavalo daśanaiścaturbhiḥ /
śyāmo harirmalayavatyapi cetyamūni ratnāni te samavalokya cakravarttin ! // Nā_5.38 //
trāto 'yaṃ śaṅkhacūḍaḥ patagapatimukhādvainateyo vinīta-
stena prāgbhakṣitā ye viṣadharapatayo jīvitāste 'pi sarve /
matprāṇāptyā vimuktā na gurubhirasavaścakravarttitvamāptaṃ
sākṣāttvaṃ devi ! dṛṣṭā priyamaparamataḥ kiṃ punaḥ prārthyate yat // Nā_5.39 //
vṛṣṭiṃ hṛṣṭaśikhaṇḍatāṇḍavabhṛto muñcantu kāle dhanāḥ
kurvantu pratirūḍhasantataharicchasyottarīyāṃ kṣitim /
cinvānāḥ sukṛtāni vītavipado nirmansarairmānisai-
rmodantāṃ satataṃ ca bāndhavasuhṛdgoṣṭhipramodāḥ prajāḥ // Nā_5.40 //
śivamastu sarvajagatāṃ parahitaniratā bhavantu bhūtagaṇāḥ /
doṣāḥ prayāntu nāśaṃ sarvatra sukhī bhavatu lokaḥ // Nā_5.41 //
iti pañcamo 'ṅkaḥ
- Notes
- Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/)
- Holder of rights
- Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen
- Citation Suggestion for this Object
- TextGrid Repository (2022). 1_sanskr. tei. sa_harSadeva-nAgAnanda. GRETIL. Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen. https://hdl.handle.net/21.T11991/0000-001C-9548-9