• GRETIL
• 1_sanskr
• tei
• transformations
• plaintext
• sa_aSTAvakragItA

          Aṣṭāvakragītā


# Header

  This file is a plain text transformation of http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/corpustei/sa_aSTAvakragItA.xml
  with a rudimentary header. For a more extensive header please refer to the source file.

## Data entry: John Richards
## Contribution: John Richards
## Date of this version: 2020-07-31

## Source: 
   - .

## Publisher: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen

## Licence:
   This e-text was provided to GRETIL in good faith that no copyright rights have been infringed. If anyone wishes to assert copyright over this file, please contact the GRETIL management at gretil(at)sub(dot)uni-goettingen(dot)de. The file will be immediately removed pending resolution of the claim.
   Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

## Structure of references:
   A reference is assembled consisting of
   - a pragmatic abbreviation of the title: Aṣṭāvakragītā = Avg,
   - the number of the  in arabic numerals,
   - the number of the verse in arabic numerals.

## Notes:
   This file has been created by mass conversion of GRETIL's Sanskrit corpus from astavgau.htm. Due to the heterogeneity of the sources the header markup might be suboptimal. For the sake of transparency the header of the legacy file is documented in the note element below:

   
	 Astavakragita
Input by John Richards
with corrections by Robert Drecogna
TEXT WITH PADA MARKERS
	


## Revisions:
   - 2020-07-31: TEI encoding by mass conversion of GRETIL's Sanskrit corpus


# Text


aṣṭāvakragītā

kathaṃ jñānam avāpto 'ti kathaṃ muktir bhaviṣyati 
vairāgyaṃ ca kathaṃ prāptam etad brūhi mama prabho // Avg_1.1

muktim icchasi cet tāta viṣayān viṣavat tyaja 
kṣamārjavadayātoṣasatyaṃ pīyūṣavad bhaja // Avg_1.2

na pṛthvī na jalaṃ nāgnir na vāyur dyaur na vā bhavān 
eṣāṃ sākṣiṇam ātmānaṃ cidrūpaṃ viddhi muktaye // Avg_1.3

yadi dehaṃ pṛthak kṛtya citi viśrāmya tiṣṭhasi 
adhunaiva sukhī śānto bandhamukto bhaviṣyasi // Avg_1.4

na tvaṃ viprādiko varṇo nāśramī nākṣagocaraḥ 
asaṅgo 'si nirākāro viśvasākṣī sukhī bhava // Avg_1.5

dharmādharmau sukhaṃ duḥkhaṃ mānasāni na te vibho 
na kartāsi na bhoktāsi mukta evāsi sarvadā // Avg_1.6

eko draṣṭāsi sarvasya muktaprāyo 'si sarvadā 
ayam eva hi te bandho draṣṭāraṃ paśyasītaram // Avg_1.7

ahaṃ kartety ahaṃmānamahākṛṣṇāhidaṃśitaḥ 
nāhaṃ karteti viśvāsāmṛtaṃ pītvā sukhī bhava // Avg_1.8

eko viśuddhabodho 'ham iti niścayavahninā 
prajvālyājñānagahanaṃ vītasokaḥ sukhī bhava // Avg_1.9

yatra viśvam idaṃ bhāti kalpitaṃ rajjusarpavat 
ānandaparamānandaḥ sa bodhas tvaṃ sukhaṃ cara // Avg_1.10

muktābhimānī mukto hi baddho baddhābhimāny api 
kiṃ vadantīha satye 'yaṃ yā matiḥ sā gatir bhavet // Avg_1.11

ātmā sākṣī vibhuḥ pūrṇa eko muktaś cid akriyaḥ 
asaṅgo nispṛhaḥ śānto bhramāt saṃsāravān iva // Avg_1.12

kūṭasthaṃ bodham advaitam ātmānaṃ paribhāvaya 
ābhāso 'haṃ bhramaṃ muktvā bhāvaṃ bāhyam athāntaraṃ // Avg_1.13

dehābhimānapāśena ciraṃ baddho 'si putraka 
bodho 'haṃ jñānakhaḍgena tan niṣkṛtya sukhī bhava // Avg_1.14

niḥsaṅgo niṣkriyo 'si tvaṃ svaprakāśo nirañjanaḥ 
ayam eva hi te bandhaḥ samādhim anutiṣṭhasi // Avg_1.15

tvayā vyāptam idaṃ viśvaṃ tvayi protaṃ yathārthataḥ 
śudddhabuddhasvarūpas tvaṃ, mā gamaḥ kṣudracittatām // Avg_1.16

nirapekṣo nirvikāro nirbharaḥ śītalāśayaḥ 
agādhabuddhir akṣubdho bhava cinmātravāsanaḥ // Avg_1.17

sākāram anṛtaṃ viddhi nirākāraṃ tu niścalam 
etattattvopadeśena na punarbhavasambhavaḥ // Avg_1.18

yathaivādarśam adhyasthe rūpe 'ntaḥ paritas tu saḥ 
tathaivāsmin śarīre 'ntaḥ paritaḥ parameśvaraḥ // Avg_1.19

ekaṃ sarvagataṃ vyoma bahir antar yathā ghaṭe 
nityaṃ nirantaraṃ brahma sarvabhūtagaṇe tathā // Avg_1.20

aho nirañjanaḥ śānto bodho 'haṃ prakṛteḥ paraḥ 
etāvantam ahaṃ kālaṃ mohenaiva viḍambitaḥ // Avg_2.1

yathā prakāśayāmy eko deham enaṃ tathā jagat 
ato mama jagat sarvam athavā na ca kiṃcana // Avg_2.2

saśarīram aho viśvaṃ parityajya mayādhunā 
kutaścit kauśalād eva paramātmā vilokyate // Avg_2.3

yathā na toyato bhinnās taraṅgāḥ phenabudbudāḥ 
ātmano na tathā bhinnaṃ viśvam ātmavinirgatam // Avg_2.4

tantumātro bhaved eva paṭo yadvad vicāritaḥ 
ātmatanmatram evedaṃ tadvad viśvaṃ vicāritam // Avg_2.5

yathaivekṣurase kḷptā tena vyāptaiva śarkarā 
tathā viśvaṃ mayi kḷptaṃ mayā vyāptaṃ nirantaram // Avg_2.6

ātmājñānāj jagad bhāti ātmajñānān na bhāsate 
rajjvajñānād ahir bhāti tajjñānād bhāsate na hi // Avg_2.7

prakāśo me nijaṃ rūpaṃ nātirikto 'smy ahaṃ tataḥ 
yadā prakāśate viśvaṃ tadāham bhāsa eva hi // Avg_2.8

aho vikalpitaṃ viśvam ajñānān mayi bhāsate 
rūpyaṃ śuktau phaṇī rajjau vāri sūryakare yathā // Avg_2.9

matto vinirgataṃ viśvaṃ mayy eva layam eṣyati 
mṛdi kumbho jale vīciḥ kanake kaṭakaṃ yathā // Avg_2.10

aho ahaṃ namo mahyaṃ, vināśo yasya nāsti me 
brahmādistambaparyantaṃ jagannāśe 'pi tiṣṭhataḥ // Avg_2.11

aho ahaṃ namo mahyaṃ eko 'haṃ dehavān api 
kvacin na gantā nāgantā vyāpya viśvam avasthitaḥ // Avg_2.12

aho ahaṃ namo mahyaṃ dakṣo nāstīha matsamaḥ 
asaṃspṛśya śarīreṇa yena viśvaṃ ciraṃ dhṛtam // Avg_2.13

aho ahaṃ namo mahyaṃ yasya me nāsti kiṃcana 
athavā yasya me sarvaṃ yad vāṅmanasagocaram // Avg_2.14

jñānaṃ jñeyaṃ tathā jñātā tritayaṃ nāsti vāstavam 
ajñānād bhāti yatredaṃ so 'ham asmi nirañjanaḥ // Avg_2.15

dvaitamūlam aho duḥkhaṃ nānyat tasyāsti bheṣajam 
dṛśyam etan mṛṣā sarvaṃ eko 'haṃ cidraso 'malaḥ // Avg_2.16

bodhamātro 'ham ajñānād upadhiḥ kalpito mayā 
evaṃ vimṛśato nityaṃ nirvikalpe sthitir mama // Avg_2.17

na me bandho 'sti mokṣo vā bhrāntiḥ śāntā nirāśrayā 
aho mayi sthitaṃ viśvaṃ vastuto na mayi sthitam // Avg_2.18

saśarīram idaṃ viśvaṃ na kiṃcid iti niścitam 
śuddhacinmātra ātmā ca tat kasmin kalpanādhunā // Avg_2.19

śarīraṃ svarganarakau bandhamokṣau bhayaṃ tathā 
kalpanāmātram evaitat kiṃ me kāryaṃ cidātmanaḥ // Avg_2.20

aho janasamūhe 'pi na dvaitaṃ paśyato mama 
araṇyam iva saṃvṛttaṃ kva ratiṃ karavāṇy aham // Avg_2.21

nāham deho na me deho jīvo nāham, ahaṃ hi cit 
ayam eva hi me bandha āsīt yā jīvite spṛhā // Avg_2.22

aho bhuvanakallolair vicitrair drāk samutthitam 
mayy anantamahāmbhodhau cittavāte samudyate // Avg_2.23

mayy anantamahāmbhodhau cittavāte praśāmyati 
abhāgyāj jīvavaṇijo jagat poto vinaśvaraḥ // Avg_2.24

mayy anantamahāmbhodhav āścaryaṃ jīvavīcayaḥ 
udyanti ghnanti khelanti praviśanti svabhāvataḥ // Avg_2.25

avināśinam ātmānam ekaṃ vijñāya tattvataḥ 
tavātmajñasya dhīrasya katham arthārjane ratiḥ // Avg_3.1

ātmājñānād aho prītir viṣayabhramagocare 
śukter ajñānato lobho yathā rajatavibhrame // Avg_3.2

viśvaṃ sphurati yatredaṃ taraṅgā iva sāgare 
so 'ham asmīti vijñāya, kiṃ dīna iva dhāvasi // Avg_3.3

śrutvāpi śuddhacaitanyam ātmānam atisundaram 
upasthetyantasaṃsakto mālinyam adhigacchati // Avg_3.4

sarvabhūteṣu cātmānaṃ sarvabhūtāni cātmani 
muner jānata āścaryaṃ mamatvam anuvartate // Avg_3.5

āsthitaḥ paramādvaitaṃ mokṣārthe 'pi vyavasthitaḥ 
āścaryaṃ kāmavaśago vikalaḥ keliśikṣayā // Avg_3.6

udbhūtaṃ jñānadurmitram avadhāryātidurbalaḥ 
āścaryaṃ kāmam ākāṅkṣet kālam antam anuśritaḥ // Avg_3.7

ihāmutra viraktasya nityānityavivekinaḥ 
āścaryaṃ mokṣakāmasya mokṣād eva vibhīṣikā // Avg_3.8

dhīras tu bhojyamāno 'pi pīḍyamāno 'pi sarvadā 
ātmānaṃ kevalaṃ paśyan na tuṣyati na kupyati // Avg_3.9

ceṣṭamānaṃ śarīraṃ svaṃ paśyaty anyaśarīravat 
saṃstave cāpi nindāyāṃ kathaṃ kṣubhyet mahāśayaḥ // Avg_3.10

māyāmātram idaṃ viśvaṃ paśyan vigatakautukaḥ 
api sannihite mṛtyau kathaṃ trasyati dhīradhīḥ // Avg_3.11

niḥspṛhaṃ mānasaṃ yasya nairāśye 'pi mahātmanaḥ 
tasyātmajñānatṛptasya tulanā kena jāyate // Avg_3.12

svabhāvād eva jānāno dṛśyam etan na kiṃcana 
idaṃ grāhyam idaṃ tyājyaṃ sa kiṃ paśyati dhīradhīḥ // Avg_3.13

antastyaktakaṣāyasya nirdvandvasya nirāśiṣaḥ 
yadṛcchayāgato bhogo na duḥkhāya na tuṣṭaye // Avg_3.14

hantātmajñasya dhīrasya khelato bhogalīlayā 
na hi saṃsāravāhīkair mūḍaiḥ saha samānatā // Avg_4.1

yat padaṃ prepsavo dīnāḥ śakrādyāḥ sarvadevatāḥ 
aho tatra sthito yogī na harṣam upagacchati // Avg_4.2

tajjñasya puṇyapāpābhyāṃ sparśo hy antar na jāyate 
na hy ākāśasya dhūmena dṛśyamānāpi saṅgati // Avg_4.3

ātmaivedaṃ jagat sarvaṃ jñātaṃ yena mahātmanā 
yadṛcchayā varttamānaṃ taṃ niṣeddhuṃ kṣameta kaḥ // Avg_4.4

ābrahmastambaparyante bhūtagrāme caturvidhe 
vijñasyaiva hi sāmarthyam icchānicchāvivarjane // Avg_4.5

ātmānam advayaṃ kaścij jānāti jagad īśvaraṃ 
yad vetti tat sa kurute na bhayaṃ tasya kutracit // Avg_4.6

na te saṅgo 'sti kenāpi kiṃ śuddhas tyaktum icchasi 
saṅghātavilayaṃ kurvann evam eva layaṃ vraja // Avg_5.1

udeti bhavato viśvaṃ vāridher iva budbudaḥ 
iti jñatvaikam ātmānam evam eva layaṃ vraja // Avg_5.2

pratyakṣam apy avastutvād viśvaṃ nāsty amale tvayi 
rajjusarpa iva vyaktam evam eva layaṃ vraja // Avg_5.3

samaduḥkhasukhaḥ pūrṇa āśānairāśyayoḥ samaḥ 
samajīvitamṛtyuḥ sann evam eva layaṃ vraja // Avg_5.4

ākāśavad ananto 'haṃ ghaṭavat prakṛtaṃ jagat 
iti jñānaṃ tathaitasya na tyāgo na graho layaḥ // Avg_6.1

mahodadhir ivāhaṃ sa prapañco vīcisaṃnibhaḥ 
iti jñānaṃ tathaitasya na tyāgo na graho layaḥ // Avg_6.2

ahaṃ sa śuktisaṅkāśo rūpyavad viśvakalpanā 
iti jñānaṃ tathaitasya na tyāgo na graho layaḥ // Avg_6.3

ahaṃ vā sarvabhūteṣu sarvabhūtāny atho mayi 
iti jñānaṃ tathaitasya na tyāgo na graho layaḥ // Avg_6.4

mayy anantamahāmbhodhau viśvapota itastataḥ 
bhramati svāntavātena na mamāsty asahiṣṇutā // Avg_7.1

mayy anantamahāmbhodhau jagadvīciḥ svabhāvataḥ 
udetu vastam āyātu na me vṛddhir na ca kṣatiḥ // Avg_7.2

mayy anantamahāmbhodhau viśvaṃ nāma vikalpanā 
atiśānto nirākāra etad evāham āsthitaḥ // Avg_7.3

nātmā bhāveṣu no bhāvas tatrānante niranjane 
ity asakto 'spṛhaḥ śānta etad evāham āstitaḥ // Avg_7.4

aho cinmātram evāham indrajālopamaṃ jagat 
ato mama kathaṃ kutra heyopādeyakalpanā // Avg_7.5

tadā bandho yadā cittaṃ kiṃcid vāñchati ṣocati 
kiṃcin muñcati gṛhṇāti kiṃcid dhṛṣyati kupyati // Avg_8.1

tadā muktir yadā cittaṃ na vāñchati na śocati 
na muñcati na gṛhṇāti na hṛṣyati na kupyati // Avg_8.2

tadā bandho yadā cittaṃ saktaṃ kāsv api dṛṣṭiṣu 
tadā mokṣo yadā cittam asaktaṃ sarvadṛṣṭiṣu // Avg_8.3

yadā nāhaṃ tadā mokṣo yadāhaṃ bandhanaṃ tadā 
matveti helayā kiṃcit mā gṛhāṇa vimuñca mā // Avg_8.4

kṛtākṛte ca dvandvāni kadā śāntāni kasya vā 
evaṃ jñātveha nirvedād bhava tyāgaparo 'vratī // Avg_9.1

kasyāpi tāta dhanyasya lokaceṣṭāvalokanāt 
jīvitecchā bubhukṣā ca bubhutsopaśamaḥ gatāḥ // Avg_9.2

anityaṃ sarvam evedaṃ tāpatritayadūṣitam 
asāraṃ ninditaṃ heyam iti niścitya śāmyati // Avg_9.3

ko 'sau kālo vayaḥ kiṃ vā yatra dvandvāni no nṛṇām 
tāny upekṣya yathāprāptavartī siddhim avāpnuyāt // Avg_9.4

nānā mataṃ maharṣīṣāṃ sādhūnāṃ yogināṃ tathā 
dṛṣṭvā nirvedam āpannaḥ ko na śāmyati mānavaḥ // Avg_9.5

kṛtvā mūrtiparijñānaṃ caitanyasya na kiṃ guruḥ 
nirvedasamatāyuktyā yas tārayati saṃsṛteḥ // Avg_9.6

paśya bhūtavikārāṃs tvaṃ bhūtamātrān yathārthataḥ 
tatkṣaṇād bandhanirmuktaḥ svarūpastho bhaviṣyasi // Avg_9.7

vāsanā eva saṃsāra iti sarvā vimuñca tāḥ 
tattyāgo vāsanātyāgāt sthitir adya yathā tathā // Avg_9.8

vihāya vairiṇaṃ kāmam arthaṃ cānarthasaṅkulam 
dharmam apy etayor hetuṃ sarvatrānādaraṃ kuru // Avg_10.1

svapnendrajālavat paśya dināni trīṇi pañca vā 
mitrakṣetradhanāgāradāradāyādisampadaḥ // Avg_10.2

yatra yatra bhavet tṛṣṇā, saṃsāraṃ viddhi tatra vai 
prauḍhavairāgyam āśritya vītatṛṣṇaḥ sukhī bhava // Avg_10.3

tṛṣṇāmātrātmako bandhas, tannāśo mokṣa ucyate 
bhavāsaṃsaktimātreṇa prāptituṣṭir muhurmuhuḥ // Avg_10.4

tvam ekaś cetanaḥ śuddho jaḍaṃ viśvam asat tathā 
avidyāpi na kiṃcit sā kā bubhutsā tathāpi te // Avg_10.5

rājyaṃ sutāḥ kalatrāṇi śarīrāṇi sukhāni ca 
saṃsaktasyāpi naṣṭāni tava janmani janmani // Avg_10.6

alam arthena kāmena sukṛtenāpi karmaṇā 
ebhyaḥ saṃsārakāntāre na viśrāntam abhūn manaḥ // Avg_10.7

kṛtaṃ na kati janmāni kāyena manasā girā 
duḥkham āyāsadaṃ karma tad adyāpy uparamyatām // Avg_10.8

bhāvābhāvavikāraś ca svabhāvād iti niścayī 
nirvikāro gatakleśaḥ sukhenaivopaśāmyati // Avg_11.1

īśvaraḥ sarvanirmātā nehānya iti niścayī 
antargalitasarvāśaḥ śāntaḥ kvāpi na sajjate // Avg_11.2

āpadaḥ sampadaḥ kāle daivād eveti niścayī 
tṛptaḥ svasthendriyo nityaṃ na vāñchati na śocati // Avg_11.3

sukhaduḥkhe janmamṛtyū daivād eveti niścayī 
sādhyādarśī nirāyāsaḥ kurvann api na lipyate // Avg_11.4

cintayā jāyate duḥkhaṃ nānyatheheti niścayī 
tayā hīnaḥ sukhī śāntaḥ sarvatra galitaspṛhaḥ // Avg_11.5

nāhaṃ deho na me deho bodho 'ham iti niścayī 
kaivalyam iva saṃprāpto na smaraty akṛtaṃ kṛtam // Avg_11.6

ābrahmastambaparyantam aham eveti niścayī 
nirvikalpaḥ śuciḥ śāntaḥ prāptāprāptavinirvṛtaḥ // Avg_11.7

nānāścaryam idaṃ viśvaṃ na kiṃcid iti niścayī 
nirvāsanaḥ sphūrtimātro na kiṃcid iva śāmyati // Avg_11.8

kāyakṛtyāsahaḥ pūrvaṃ tato vāgvistarāsahaḥ 
atha cintāsahas tasmād evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.1

prītyabhāvena śabdāder adṛśyatvena cātmanaḥ 
vikṣepaikāgrahṛdaya evam evāhaṃ āsthitaḥ // Avg_12.2

samādhyāsādivikṣiptau vyavahāraḥ samādhaye 
evaṃ vilokya niyamam evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.3

heyopādeyavirahād evaṃ harṣaviṣādayoḥ 
abhāvād adya he brahmann evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.4

āśramānāśramaṃ dhyānaṃ cittasvīkṛtavarjanam 
vikalpaṃ mama vīkṣyaitair evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.5

karmānuṣṭhānam ajñānād yathaivoparamas tathā 
buddhvā saṃyag idaṃ tattvam evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.6

acintyaṃ cintyamāno 'pi cintārūpaṃ bhajaty asau 
tyaktvā tadbhāvanaṃ tasmād evam evāham āsthitaḥ // Avg_12.7

evam eva kṛtaṃ yena sa kṛtārtho bhaved asau 
evam eva svabhāvo yaḥ sa kṛtārtho bhaved asau // Avg_12.8

akiṃcanabhavaṃ svāsthyaṃ kaupīnatve 'pi durlabham 
tyāgādāne vihāyāsmād aham āse yathāsukham // Avg_13.1

kutrāpi khedaḥ kāyasya, jihvā kutrāpi khidyate 
manaḥ kutrāpi tat tyaktvā puruṣārthe sthitaḥ sukham // Avg_13.2

kṛtaṃ kim api naiva syād iti sañcintya tattvataḥ 
yadā yat kartum āyāti tat kṛtvāse yathāsukham // Avg_13.3

karmanaiṣkarmyanirbandhabhāvā dehasthayoginaḥ 
saṃyogāyogavirahād aham āse yathāsukham // Avg_13.4

arthānarthau na me sthityā gatyā na śayanena vā 
tiṣṭhan gacchan svapan tasmād aham āse yathāsukham // Avg_13.5

svapato nāsti me hāniḥ siddhir yatnavato na vā 
nāśollāsau vihāyāsmād aham āse yathāsukham // Avg_13.6

sukhādirūpā niyamaṃ bhāveṣv ālokya bhūriśaḥ 
śubhāśubhe vihāyāsmād aham āse yathāsukham // Avg_13.7

prakṛtyā śūnyacitto yaḥ pramādād bhāvabhāvanaḥ 
nidrito bodhita iva kṣīṇasaṃsmaraṇo hi saḥ // Avg_14.1

kva dhanāni kva mitrāṇi kva me viṣayadasyavaḥ 
kva śāstraṃ kva ca vijñānaṃ yadā me galitā spṛhā // Avg_14.2

vijñāte sākṣipuruṣe paramātmani ceśvare 
nairāśye bandhamokṣe ca na cintā muktaye mama // Avg_14.3

antarvikalpaśūnyasya bahiḥ svacchandacāriṇaḥ 
bhrāntasyeva daśās tās tās tādṛśā eva jānate // Avg_14.4

yathātathopadeśena kṛtārthaḥ sattvabuddhimān 
ājīvam api jijñāsuḥ paras tatra vimuhyati // Avg_15.1

mokṣo viṣayavairasyaṃ bandho vaiṣayiko rasaḥ 
etāvad eva vijñānaṃ yathecchasi tathā kuru // Avg_15.2

vāgmiprājñamahodyogaṃ janaṃ mūkajaḍālasam 
karoti tattvabodho 'yam atas tyakto bubhukṣubhiḥ // Avg_15.3

na tvaṃ deho na te deho bhoktā kartā na vā bhavān 
cidrūpo 'si sadā sākṣī nirapekṣaḥ sukhaṃ cara // Avg_15.4

rāgadveṣau manodharmau na manas te kadācana 
nirvikalpo 'si bodhātmā nirvikāraḥ sukhaṃ cara // Avg_15.5

sarvabhūteṣu cātmānaṃ sarvabhūtāni cātmani 
vijñāya nirahaṃkāro nirmamas tvaṃ sukhī bhava // Avg_15.6

viṣvaṃ sphurati yatredaṃ taraṅgā iva sāgare 
tat tvam eva na sandehaś cinmūrte vijvaro bhava // Avg_15.7

śraddhatsva tāta śraddhatsva nātra mohaṃ kuruṣva bhoḥ 
jñānasvarūpo bhagavān ātmā tvaṃ prakṛteḥ paraḥ // Avg_15.8

guṇaiḥ saṃveṣṭito dehas tiṣṭhaty āyāti yāti ca 
ātmā na gantā nāgantā kim enam anuśocasi // Avg_15.9

dehas tiṣṭhatu kalpāntaṃ gacchatv adyaiva vā punaḥ 
kva vṛddhiḥ kva ca vā hānis tava cinmātrarūpiṇaḥ // Avg_15.10

tvayy anantamahāmbhodhau viśvavīciḥ svabhāvataḥ 
udetu vāstam āyātu na te vṛddhir na vā kṣatiḥ // Avg_15.11

tāta cinmātrarūpo 'si na te bhinnam idaṃ jagat 
ataḥ kasya kathaṃ kutra heyopādeyakalpanā // Avg_15.12

ekasminn avyaye śānte cidākāśe 'male tvayi 
kuto janma kutaḥ karma kuto 'haṃkāra eva ca // Avg_15.13

yat tvaṃ paśyasi tatraikas tvam eva pratibhāsase 
kiṃ pṛthak bhāsate svarṇāt kaṭakāṅgadanūpuram // Avg_15.14

ayaṃ so 'ham ayam nāhaṃ vibhāgam iti santyaja 
sarvam ātmeti niścitya niḥsaṅkalpaḥ sukhī bhava // Avg_15.15

tavaivājñānato viśvaṃ tvam ekaḥ paramārthataḥ 
tvatto 'nyo nāsti saṃsārī nāsaṃsārī ca kaścana // Avg_15.16

bhrāntimātram idaṃ viśvaṃ na kiṃcid iti niścayī 
nirvāsanaḥ sphūrtimātro na kiṃcid iva śāmyati // Avg_15.17

eka eva bhavāmbhodhāv āsīd asti bhaviṣyati 
na te bandho 'sti mokṣo vā kṛtakṛtyaḥ sukhaṃ cara // Avg_15.18

mā saṅkalpavikalpābhyāṃ cittaṃ kṣobhaya cinmaya 
upaśāmya sukhaṃ tiṣṭha svātmany ānandavigrahe // Avg_15.19

tyajaiva dhyānaṃ sarvatra mā kiṃcid dhṛdi dhāraya 
ātmā tvaṃ mukta evāsi kiṃ vimṛśya kariṣyasi // Avg_15.20

ācakṣva śṛṇu vā tāta nānāśāstrāṇyanekaśaḥ 
tathāpi na tava svāsthyaṃ sarvavismaraṇād ṛte // Avg_16.1

bhogaṃ karma samādhiṃ vā kuru vijña tathāpi te 
cittaṃ nirastasarvāśam atyarthaṃ rocayiṣyati // Avg_16.2

āyāsāt sakalo duḥkhī nainaṃ jānāti kaścana 
anenaivopadeśena dhanyaḥ prāpnoti nirvṛtim // Avg_16.3

vyāpāre khidyate yas tu nimeṣonmeṣayor api 
tasyālasyadhurīṇasya sukhaṃ nānyasya kasyacit // Avg_16.4

idaṃ kṛtam idaṃ neti dvandvair muktaṃ yadā manaḥ 
dharmārthakāmamokṣeṣu nirapekṣaṃ tadā bhavet // Avg_16.5

virakto viṣayadveṣṭā rāgī viṣayalolupaḥ 
grahamokṣavihīnas tu na virakto na rāgavān // Avg_16.6

heyopādeyatā tāvat saṃsāraviṭapāṅkuraḥ 
spṛhā jīvati yāvad vai nirvicāradaśāspadam // Avg_16.7

pravṛttau jāyate rāgo nirvṛttau dveṣa eva hi 
nirdvandvo bālavad dhīmān evam eva vyavasthitaḥ // Avg_16.8

hātum icchati saṃsāraṃ rāgī duḥkhajihāsayā 
vītarāgo hi nirduḥkhas tasminn api na khidyati // Avg_16.9

yasyābhimāno mokṣe 'pi dehe 'pi mamatā tathā 
na ca jñānī na vā yogī kevalaṃ duḥkhabhāg asau // Avg_16.10

haro yady upadeṣṭā te hariḥ kamalajo 'pi vā 
tathāpi na tava svāsthyaṃ sarvavismaraṇād ṛte // Avg_16.11

tena jñānaphalaṃ prāptaṃ yogābhyāsaphalaṃ tathā 
tṛptaḥ svacchendriyo nityam ekākī ramate tu yaḥ // Avg_17.1

na kadācij jagaty asmiṃs tattvajño hanta khidyati 
yata ekena tenedaṃ pūrṇaṃ brahmāṇḍamaṇḍalam // Avg_17.2

na jātu viṣayāḥ ke 'pi svārāmaṃ harṣayanty amī 
sallakīpallavaprītam ivebhaṃ nimbapallavāḥ // Avg_17.3

yas tu bhogeṣu bhukteṣu na bhavaty adhivāsitaḥ 
abhukteṣu nirākāṅkṣī tādṛśo bhavadurlabhaḥ // Avg_17.4

bubhukṣur iha saṃsāre mumukṣur api dṛśyate 
bhogamokṣanirākāṅkṣī viralo hi mahāśāyaḥ // Avg_17.5

dharmārthakāmamokṣeṣu jīvite maraṇe tathā 
kasyāpy udāracittasya heyopādeyatā na hi // Avg_17.6

vāñchā na viśvavilaye na dveṣas tasya ca sthitau 
yathā jīvikayā tasmād dhanya āste yathā sukhaṃ // Avg_17.7

kṛtārtho 'nena jñānenety evaṃ galitadhīḥ kṛtī 
paśyan śṛṇvan spṛśan jighrann aśnann aste yathā sukhaṃ // Avg_17.8

śūnyā dṛṣṭir vṛthā ceṣṭā vikalānīndriyāṇi ca 
na spṛhā na viraktir vā kṣīṇasaṃsārasāgare // Avg_17.9

na jagarti na nidrāti nonmīlati na mīlati 
aho paradaśā kvāpi vartate muktacetasaḥ // Avg_17.10

sarvatra dṛśyate svasthaḥ sarvatra vimalāśayaḥ 
samastavāsanā mukto muktaḥ sarvatra rājate // Avg_17.11

paśyan śṛṇvan spṛśan jighrann aśnan gṛhṇan vadanvrajan 
īhitānīhitair mukto mukta eva mahāśayaḥ // Avg_17.12

na nindati na ca stauti na hṛṣyati na kupyati 
na dadāti na gṛhṇāti muktaḥ sarvatra nīrasaḥ // Avg_17.13

sānurāgāṃ striyaṃ dṛṣṭvā mṛtyuṃ vā samupasthitam 
avihvalamanāḥ svastho mukta eva mahāśayaḥ // Avg_17.14

sukhe duḥkhe nare nāryāṃ saṃpatsu ca vipatsu ca 
viśeṣo naiva dhīrasya sarvatra samadarśinaḥ // Avg_17.15

na hiṃsā naiva kāruṇyaṃ nauddhatyaṃ na ca dīnatā 
nāścaryaṃ naiva ca kṣobhaḥ kṣīṇasaṃsaraṇe nare // Avg_17.16

na mukto viṣayadveṣṭā na vā viṣayalolupaḥ 
asaṃsaktamanā nityaṃ prāptāprāptam upāśnute // Avg_17.17

samādhānāsamādhānahitāhitavikalpanāḥ 
śūnyacitto na jānāti kaivalyam iva saṃsthitaḥ // Avg_17.18

nirmamo nirahaṃkāro na kiṃcid iti niścitaḥ 
antargalitasarvāśaḥ kurvann api karoti na // Avg_17.19

manaḥprakāśasammohasvapnajāḍyavivarjitaḥ 
daśāṃ kām api saṃprāpto bhaved galitamānasaḥ // Avg_17.20

yasya bodhodaye tāvat svapnavad bhavati bhramaḥ 
tasmai sukhaikarūpāya namaḥ śāntāya tejase // Avg_18.1

arjayitvākhilān arthān bhogān āpnoti puṣkalān 
na hi sarvaparityāgam antareṇa sukhī bhavet // Avg_18.2

kartavyaduḥkhamārtaṇḍajvālād agdhāntarātmanaḥ 
kutaḥ praśamapīyūṣadhārāsāram ṛte sukham // Avg_18.3

bhavo 'yaṃ bhāvanāmātro na kiṃcit paramarthataḥ 
nāsty abhāvaḥ svabhāvanāṃ bhāvābhāvavibhāvinām // Avg_18.4

na dūraṃ na ca saṅkocāl labdham evātmanaḥ padam 
nirvikalpaṃ nirāyāsaṃ nirvikāraṃ nirañjanam // Avg_18.5

vyāmohamātraviratau svarūpādānamātrataḥ 
vītaśokā virājante nirāvaraṇadṛṣṭayaḥ // Avg_18.6

samastaṃ kalpanāmātram ātmā muktaḥ sanātanaḥ 
iti vijñāya dhīro hi kim abhyasyati bālavat // Avg_18.7

ātmā brahmeti niścitya bhāvābhāvau ca kalpitau 
niṣkāmaḥ kiṃ vijānāti kiṃ brūte ca karoti kiṃ // Avg_18.8

ayaṃ so 'ham ayaṃ nāham iti kṣīṇā vikalpanāḥ 
sarvam ātmeti niścitya tūṣṇībhūtasya yoginaḥ // Avg_18.9

na vikṣepo na caikāgryaṃ nātibodho na mūḍhatā 
na sukhaṃ na ca vā duḥkham upaśāntasya yoginaḥ // Avg_18.10

svārājye bhaikṣavṛttau ca lābhālābhe jane vane 
nirvikalpasvabhāvasya na viṣeso 'sti yoginaḥ // Avg_18.11

kva dharmaḥ kva ca vā kāmaḥ kva cārthaḥ kva vivekitā 
idaṃ kṛtam idaṃ neti dvandvair muktasya yoginaḥ // Avg_18.12

kṛtyaṃ kim api naivāsti na kāpi hṛdi rañjanā 
yathājīvanam eveha jīvanmuktasya yoginaḥ // Avg_18.13

kva mohaḥ kva ca vā viśvaṃ kva tad dhyānaṃ kva muktatā 
sarvasaṅkalpasīmāyāṃ viśrāntasya mahātmanaḥ // Avg_18.14

yena viśvam idaṃ dṛṣṭaṃ sa nāstīti karotu vai 
nirvāsanaḥ kiṃ kurute paśyann api na paśyati // Avg_18.15

yena dṛṣṭaṃ paraṃ brahma so 'haṃ brahmeti cintayet 
kiṃ cintayati niścinto dvitīyaṃ yo na paśyati // Avg_18.16

dṛṣṭo yenātmavikṣepo nirodhaṃ kurute tv asau 
udāras tu na vikṣiptaḥ sādhyābhāvāt karoti kim // Avg_18.17

dhīro lokaviparyasto varttamāno 'pi lokavat 
na samādhiṃ na vikṣepaṃ na lepaṃ svasya paśyati // Avg_18.18

bhāvābhāvavihīno yas tṛpto nirvāsano budhaḥ 
naiva kiṃcit kṛtaṃ tena lokadṛṣṭyā vikurvatā // Avg_18.19

pravṛttau vā nirvṛttau vā naiva dhīrasya durgrahaḥ 
yadā yat kartum āyāti tatkṛtvā tiṣṭhataḥ sukham // Avg_18.20

nirvāsano nirālambaḥ svacchando muktabandhanaḥ 
kṣiptaḥ saṃskāravātena ceṣṭate śuṣkaparṇavat // Avg_18.21

asaṃsārasya tu kvāpi na harṣo na viṣāditā 
sa śītalamanā nityaṃ videha iva rājate // Avg_18.22

kutrāpi na jihāsāsti nāśo vāpi na kutracit 
ātmārāmasya dhīrasya śītalācchatarātmanaḥ // Avg_18.23

prakṛtyā śūnyacittasya kurvato 'sya yadṛcchayā 
prākṛtasyeva dhīrasya na māno nāvamānatā // Avg_18.24

kṛtaṃ dehena karmedaṃ na mayā śuddharūpiṇā 
iti cintānurodhī yaḥ kurvann api karoti na // Avg_18.25

atadvādīva kurute na bhaved api bāliśaḥ 
jīvanmuktaḥ sukhī śrīmān saṃsarann api śobhate // Avg_18.26

nānāvicārasuśrānto dhīro viśrāntim āgataḥ 
na kalpate na jānāti na śṛṇoti na paśyati // Avg_18.27

asamādher avikṣepān na mumukṣur na cetaraḥ 
niścitya kalpitaṃ paśyan brahmaivāste mahāśayaḥ // Avg_18.28

yasyāntaḥ syād ahaṅkāro na karoti karoti saḥ 
nirahaṅkāradhīreṇa na kiṃcid akṛtaṃ kṛtam // Avg_18.29

nodvignaṃ na ca santuṣṭam akartṛ spandavarjitam 
nirāśaṃ gatasandehaṃ cittaṃ muktasya rājate // Avg_18.30

nirdhyātuṃ ceṣṭituṃ vāpi yac cittaṃ na pravarttate 
nirnimittam idaṃ kin tu nirdhyāyati viceṣṭate // Avg_18.31

tattvaṃ yathārtham ākarṇya mandaḥ prāpnoti mūḍhatām 
atha vāyāti saṅkocam amūḍhaḥ ko 'pi mūḍhavat // Avg_18.32

ekāgratā nirodho vā mūḍhair abhyasyate bhṛśam 
dhīrāḥ kṛtyaṃ na paśyanti suptavat svapade sthitāḥ // Avg_18.33

aprayatnāt prayatnād vā mūḍho nāpnoti nirvṛtim 
tattvaniścayamātreṇa prājño bhavati nirvṛtaḥ // Avg_18.34

śuddhaṃ buddhaṃ priyaṃ pūrṇaṃ niṣprapañcaṃ nirāmayam 
ātmānaṃ taṃ na jānanti tatrābhyāsaparā janāḥ // Avg_18.35

nāpnoti karmaṇā mokṣaṃ vimūḍho 'bhyāsarūpiṇā 
dhanyo vijñānamātreṇa muktas tiṣṭhaty avikriyaḥ // Avg_18.36

mūḍho nāpnoti tad brahma yato bhavitum icchati 
anicchann api dhīro hi parabrahmasvarūpabhāk // Avg_18.37

nirādhārā grahavyagrā mūḍhāḥ saṃsārapoṣakāḥ 
etasyānarthamūlasya mūlacchedaḥ kṛto budhaiḥ // Avg_18.38

na śāntiṃ labhate mūḍho yataḥ śamitum icchati 
dhīras tattvaṃ viniścitya sarvadā śāntamānasaḥ // Avg_18.39

kvātmano darśanaṃ tasya yad dṛṣṭam avalambate 
dhīrās taṃ taṃ na paśyanti paśyanty ātmānam avyayam // Avg_18.40

kva nirodho vimūḍhasya yo nirbandhaṃ karoti vai 
svārāmasyaiva dhīrasya sarvadāsāv akṛtrimaḥ // Avg_18.41

bhāvasya bhāvakaḥ kaścin na kiṃcid bhāvako 'paraḥ 
ubhayābhāvakaḥ kaścid evam eva nirākulaḥ // Avg_18.42

śuddham advayam ātmānaṃ bhāvayanti kubuddhayaḥ 
na tu jānanti saṃmohād yāvajjīvam anirvṛtāḥ // Avg_18.43

mumukṣor buddhir ālambam antareṇa na vidyate 
nirālambaiva niṣkāmā buddhir muktasya sarvadā // Avg_18.44

viṣayadvīpino vīkṣya cakitāḥ śaraṇārthinaḥ 
viśanti jhaṭiti kroḍaṃ nirodhaikāgryasiddhaye // Avg_18.45

nirvāsanaṃ hariṃ dṛṣṭvā tūṣṇīṃ viṣayadantinaḥ 
palāyante na śaktās te sevante kṛtacāṭavaḥ // Avg_18.46

na muktikārikāṃ dhatte niḥśaṅko yuktamānasaḥ 
paśyañ chṛṇvan spṛśañ jighrann aśnann āste yathāsukham // Avg_18.47

vastuśravaṇamātreṇa śuddhabuddhir nirākulaḥ 
naivācāramanācāram audāsyaṃ vā prapaśyati // Avg_18.48

yadā yat kartum āyāti tadā tatkurute ṛjuḥ 
śubhaṃ vāpy aśubhaṃ vāpi tasya ceṣṭā hi bālavat // Avg_18.49

svātantryāt sukham āpnoti svātantryāl labhate param 
svātantryān nirvṛtiṃ gacchet svātantryāt paramaṃ padam // Avg_18.50

akartṛtvam abhoktṛtvaṃ svātmano manyate yadā 
tadā kṣīṇā bhavanty eva samastāś cittavṛttayaḥ // Avg_18.51

ucchṛṅkhalāpy akṛtikā sthitir dhīrasya rājate 
na tu saspṛhacittasya śāntir mūḍhasya kṛtrimā // Avg_18.52

vilasanti mahābhogair viśanti girigahvarān 
nirastakalpanā dhīrā abaddhā muktabuddhayaḥ // Avg_18.53

śrotriyaṃ devatāṃ tīrtham aṅganāṃ bhūpatiṃ priyam 
dṛṣṭvā sampūjya dhīrasya na kāpi hṛdi vāsanā // Avg_18.54

bhṛtyaiḥ putraiḥ kalatraiś ca dauhitraiś cāpi gotrajaiḥ 
vihasya dhikkṛto yogī na yāti vikṛtiṃ manāk // Avg_18.55

santuṣṭo 'pi na santuṣṭaḥ khinno 'pi na ca khidyate 
tasyāścaryadaśāṃ tāṃ tāṃ tādṛśā eva jānate // Avg_18.56

kartavyataiva saṃsāro na tāṃ paśyanti sūrayaḥ 
śūnyākārā nirākārā nirvikārā nirāmayāḥ // Avg_18.57

akurvann api saṃkṣobhād vyagraḥ sarvatra mūḍhadhīḥ 
kurvann api tu kṛtyāni kuśalo hi nirākulaḥ // Avg_18.58

sukham āste sukhaṃ śete sukham āyāti yāti ca 
sukhaṃ vakti sukhaṃ bhuṅkte vyavahāre 'pi śāntadhīḥ // Avg_18.59

svabhāvād yasya naivārtir lokavad vyavahāriṇaḥ 
mahāhrada ivākṣobhyo gatakleśaḥ suśobhate // Avg_18.60

nivṛttir api mūḍhasya pravṛttir upajāyate 
pravṛttir api dhīrasya nivṛttiphalabhāginī // Avg_18.61

parigraheṣu vairāgyaṃ prāyo mūḍhasya dṛśyate 
dehe vigalitāśasya kva rāgaḥ kva virāgatā // Avg_18.62

bhāvanābhāvanāsaktā dṛṣṭir mūḍhasya sarvadā 
bhāvyabhāvanayā sā tu svasthasyādṛṣṭirūpiṇī // Avg_18.63

sarvārambheṣu niṣkāmo yaś cared bālavan muniḥ 
na lepas tasya śuddhasya kriyamāṇe 'pi karmaṇi // Avg_18.64

sa eva dhanya ātmajñaḥ sarvabhāveṣu yaḥ samaḥ 
paśyan śṛṇvan spṛśan jighrann aśnan nistarṣamānasaḥ // Avg_18.65

kva saṃsāraḥ kva cābhāsaḥ kva sādhyaṃ kva ca sādhanam 
ākāśasyeva dhīrasya nirvikalpasya sarvadā // Avg_18.66

sa jayaty arthasaṃnyāsī pūrṇasvarasavigrahaḥ 
akṛtrimo 'navacchinne samādhir yasya vartate // Avg_18.67

bahunātra kim uktena jñātatattvo mahāśayaḥ 
bhogamokṣanirākāṅkṣī sadā sarvatra nīrasaḥ // Avg_18.68

mahadādi jagaddvaitaṃ nāmamātravijṛmbhitam 
vihāya śuddhabodhasya kiṃ kṛtyam avaśiṣyate // Avg_18.69

bhramabhūtam idaṃ sarvaṃ kiṃcin nāstīti niścayī 
alakṣyasphuraṇaḥ śuddhaḥ svabhāvenaiva śāmyati // Avg_18.70

śuddhasphuraṇarūpasya dṛśyabhāvam apaśyataḥ 
kva vidhiḥ kva ca vairāgyaṃ kva tyāgaḥ kva śamo 'pi vā // Avg_18.71

sphurato 'nantarūpeṇa prakṛtiṃ ca na paśyataḥ 
kva bandhaḥ kva ca vā mokṣaḥ kva harṣaḥ kva viṣāditā // Avg_18.72

buddhiparyantasaṃsāre māyāmātraṃ vivartate 
nirmamo nirahaṅkāro niṣkāmaḥ śobhate budhaḥ // Avg_18.73

akṣayaṃ gatasantāpam ātmānaṃ paśyato muneḥ 
kva vidyā ca kva vā viśvaṃ kva deho 'haṃ mameti vā // Avg_18.74

nirodhādīni karmāṇi jahāti jaḍadhīr yadi 
manorathān pralāpāṃś ca kartum āpnoty atatkṣaṇāt // Avg_18.75

mandaḥ śrutvāpi tadvastu na jahāti vimūḍhatām 
nirvikalpo bahiryatnād antarviṣayalālasaḥ // Avg_18.76

jñānād galitakarmā yo lokadṛṣṭyāpi karmakṛt 
nāpnoty avasaraṃ kartuṃ vaktum eva na kiṃcana // Avg_18.77

kva tamaḥ kva prakāśo vā hānaṃ kva ca na kiṃcana 
nirvikārasya dhīrasya nirātaṅkasya sarvadā // Avg_18.78

kva dhairyaṃ kva vivekitvaṃ kva nirātaṅkatāpi vā 
anirvācyasvabhāvasya niḥsvabhāvasya yoginaḥ // Avg_18.79

na svargo naiva narako jīvanmuktir na caiva hi 
bahunātra kim uktena yogadṛṣṭyā na kiṃcana // Avg_18.80

naiva prārthayate lābhaṃ nālābhenānuśocati 
dhīrasya śītalaṃ cittam amṛtenaiva pūritam // Avg_18.81

na śāntaṃ stauti niṣkāmo na duṣṭam api nindati 
samaduḥkhasukhas tṛptaḥ kiṃcit kṛtyaṃ na paśyati // Avg_18.82

dhīro na dveṣṭi saṃsāram ātmānaṃ na didṛkṣati 
harṣāmarṣavinirmukto na mṛto na ca jīvati // Avg_18.83

niḥsnehaḥ putradārādau niṣkāmo viṣayeṣu ca 
niścintaḥ svaśarīre 'pi nirāśaḥ śobhate budhaḥ // Avg_18.84

tuṣṭiḥ sarvatra dhīrasya yathāpatitavartinaḥ 
svacchandaṃ carato deśān yatrāstamitaśāyinaḥ // Avg_18.85

patatūdetu vā deho nāsya cintā mahātmanaḥ 
svabhāvabhūmiviśrāntivismṛtāśeṣasaṃsṛteḥ // Avg_18.86

akiṃcanaḥ kāmacāro nirdvandvaś chinnasaṃśayaḥ 
asaktaḥ sarvabhāveṣu kevalo ramate budhaḥ // Avg_18.87

nirmamaḥ śobhate dhīraḥ samaloṣṭāśmakāñcanaḥ 
subhinnahṛdayagranthir vinirdhūtarajastamaḥ // Avg_18.88

sarvatrānavadhānasya na kiṃcid vāsanā hṛdi 
muktātmano vitṛptasya tulanā kena jāyate // Avg_18.89

jānann api na jānāti paśyann api na paśyati 
bruvann api na ca brūte ko 'nyo nirvāsanād ṛte // Avg_18.90

bhikṣur vā bhūpatir vāpi yo niṣkāmaḥ sa śobhate 
bhāveṣu galitā yasya śobhanāśobhanā matiḥ // Avg_18.91

kva svācchandyaṃ kva saṅkocaḥ kva vā tattvaviniścayaḥ 
nirvyājārjavabhūtasya caritārthasya yoginaḥ // Avg_18.92

ātmaviśrāntitṛptena nirāśena gatārtinā 
antar yad anubhūyeta tat kathaṃ kasya kathyate // Avg_18.93

supto 'pi na suṣuptau ca svapne 'pi śayito na ca 
jāgare 'pi na jāgarti dhīras tṛptaḥ pade pade // Avg_18.94

jñaḥ sacinto 'pi niścintaḥ sendriyo 'pi nirindriyaḥ 
sabuddhir api nirbuddhiḥ sāhaṅkāro 'nahaṃkṛtiḥ // Avg_18.95

na sukhī na ca vā duḥkhī na virakto na saṅgavān 
na mumukṣur na vā mukto na kiṃcin na ca kiṃcana // Avg_18.96

vikṣepe 'pi na vikṣiptaḥ samādhau na samādhimān 
jāḍye 'pi na jaḍo dhanyaḥ pāṇḍitye 'pi na paṇḍitaḥ // Avg_18.97

mukto yathāsthitisvasthaḥ kṛtakartavyanirvṛtaḥ 
samaḥ sarvatra vaitṛṣṇyān na smaraty akṛtaṃ kṛtam // Avg_18.98

na prīyate vandyamāno nindyamāno na kupyati 
naivodvijati maraṇe jīvane nābhinandati // Avg_18.99

na dhāvati janākīrṇaṃ nāraṇyam upaśāntadhīḥ 
yathātathā yatratatra sama evāvatiṣṭhate // Avg_18.100

tattvavijñānasandaṃśam ādāya hṛdayodarāt 
nānāvidhaparāmarśaśalyoddhāraḥ kṛto mayā // Avg_19.1

kva dharmaḥ kva ca vā kāmaḥ kva cārthaḥ kva vivekitā 
kva dvaitaṃ kva ca vādvaitaṃ svamahimni sthitasya me // Avg_19.2

kva bhūtaṃ kva bhaviṣyad vā vartamānam api kva vā 
kva deśaḥ kva ca vā nityaṃ svamahimni sthitasya me // Avg_19.3

kva cātmā kva ca vānātmā kva śubhaṃ kvāsubhaṃ yathā 
kva cintā kva ca vācintā svamahimni sthitasya me // Avg_19.4

kva svapnaḥ kva suṣuptir vā kva ca jāgaraṇaṃ tathā 
kva turiyaṃ bhayaṃ vāpi svamahimni sthitasya me // Avg_19.5

kva dūraṃ kva samīpaṃ vā bahyaṃ kvābhyantaraṃ kva vā 
kva sthūlaṃ kva ca vā sūkṣmaṃ svamahimni sthitasya me // Avg_19.6

kva mṛtyurjīvitaṃ vā kva lokāḥ kvāsya kva laukikam 
kva layaḥ kva samādhir vā svamahimni sthitasya me // Avg_19.7

alaṃ trivargakathayā yogasya kathayāpy alam 
alaṃ vijñānakathayā viśrāntasya mamātmani // Avg_19.8

kva bhūtāni kva deho vā kvendriyāṇi kva vā manaḥ 
kva śūnyaṃ kva ca nairāśyaṃ matsvarūpe nirañjane // Avg_20.1

kva śāstraṃ kvātmavijñānaṃ kva vā nirviṣayaṃ manaḥ 
kva tṛptiḥ kva vitṛṣṇatvaṃ gatadvandvasya me sadā // Avg_20.2

kva vidyā kva ca vāvidyā kvāhaṃ kvedaṃ mama kva vā 
kva bandhaḥ kva ca vā mokṣaḥ svarūpasya kva rūpitā // Avg_20.3

kva prārabdhāni karmāṇi jīvanmuktir api kva vā 
kva tad videhakaivalyaṃ nirviśeṣasya sarvadā // Avg_20.4

kva kartā kva ca vā bhoktā niṣkriyaṃ sphuraṇaṃ kva vā 
kvāparokṣaṃ phalaṃ vā kva niḥsvabhāvasya me sadā // Avg_20.5

kva lokaḥ kva mumukṣur vā kva yogī jñānavān kva vā 
kva baddhaḥ kva ca vā muktaḥ svasvarūpe 'ham advaye // Avg_20.6

kva sṛṣṭiḥ kva ca saṃhāraḥ kva sādhyaṃ kva ca sādhanam 
kva sādhakaḥ kva siddhir vā svasvarūpe 'ham advaye // Avg_20.7

kva pramātā pramāṇaṃ vā kva prameyaṃ kva ca pramā 
kva kiṃcit kva na kiṃcid vā sarvadā vimalasya me // Avg_20.8

kva vikṣepaḥ kva caikagryaṃ kva nirbodhaḥ kva mūḍhatā 
kva harṣaḥ kva viṣādo vā sarvadā niṣkriyasya me // Avg_20.9

kva caiṣa vyavahāro vā kva ca sā paramārthatā 
kva sukhaṃ kva ca vā dukhaṃ nirvimarśasya me sadā // Avg_20.10

kva māyā kva ca saṃsāraḥ kva prītir viratiḥ kva vā 
kva jīvaḥ kva ca tadbrahma sarvadā vimalasya me // Avg_20.11

kva pravṛttir nirvṛttir vā kva muktiḥ kva ca bandhanam 
kūṭasthanirvibhāgasya svasthasya mama sarvadā // Avg_20.12

kvopadeśaḥ kva vā śāstraṃ kva śiṣyaḥ kva ca vā guruḥ 
kva cāsti puruṣārtho vā nirupādheḥ śivasya me // Avg_20.13

kva cāsti kva ca vā nāsti kvāsti caikaṃ kva ca dvayam 
bahunātra kim uktena kiṃcin nottiṣṭhate mama // Avg_20.14